Anna Enquist – De Verdovers

De Verdovers is de vijfde roman van Anna Enquist. Haar vorige roman was Contrapunt en ging over de dood van haar dochter en heb ik als luisterboek tot mij genomen. Een mooi boek, maar voorgelezen door Anna Enquist bijna ondragelijk. De Thuiskomst vond ik haar beste boek. Van Het meesterstuk kan ik mij weinig herinneren en Het Geheim vond ik een draak van een boek. Het wisselt dus nogal. 

De Verdovers is in opdracht geschreven. ‘Schrijver op de afdeling’ heet  dit project van het VUMC. Enquist koos voor de afdeling anesthesiologie. In De Verdovers, een mooie titel, de anesthesie ruimschoots aan bod. Operaties  beschrijft zij met alle bloedige details. Zij gebruikt hiervoor veel vakjargon. Je hoeft natuurlijk al die woorden niet te begrijpen, maar toch ben ik benieuwd wat het betekent als een aneurysma 12 centimeter breed is.

Je leest in De Verdovers dat Enquist zelf psychotherapeut is. Niet alleen omdat twee van de hoofdpersonen (Drik en zijn zwager Peter) dat als beroep hebben, maar ook in de manier van vragen stellen. Hierin slaat zij wat door als je opeens beseft dat de helft van een bladzijde is gevuld met vragen die een personage aan zichzelf stelt. Vooral Driks zus Suzan vraagt zich het hele boek van alles af. Enquist is bovendien goed in het uiterst gedetailleerd beschrijven van gevoelens en gedachten. Sommige gebeurtenissen worden juist vluchtig genoemd, zoals de hartaanval van een Suzans goede vriendin en collega Simone. Suzan wijdt daar slechts enkele gedachten aan. Het verhaal draait daar ook niet om, het is een bijzaak.

Centraal is de figuur Allard Schuurman. Hij is een patiënt van Drik, die als arts in opleiding samenwerkt met Suzan en met haar een affaire begint. Het wordt pas echt een soap als je er achter komt dat Allard ook een relatie heeft met de dochter van Suzan. Natuurlijk komt alles uit aan het eind van deze roman en leeft de hele familie in onmin verder. Deze vergezochte soap-intrige vind ik de zwakke kant van De Verdovers, de beschrijving van het werk op de afdeling anesthesiologie is sterk.

Ik leerde een hoop nieuwe woorden in dit boek. Heeft u wel eens van het palperen van fietsbanden gehoord? Of een waterkansje? Boeiend vind ik de theoretisch discussie over awareness: het verschijnsel dat mensen onder narcose toch dingen waarnemen, terwijl zij niet kunnen bewegen. Er schijnen hierbij twee varianten te bestaan: de patiënt is bij bewustzijn en ervaart ook pijn of de patiënt is bij bewustzijn maar ervaart geen pijn. Juist bij de tweede variant is er een grote kans op een stressstoornis. Boeiend!