Dave Eggers - De monnik van Mokka

Met ‘Wat is de wat?’ in het achterhoofd – het boek gaat over de gevolgen van de oorlog in Soedan -  begon ik aan ‘De monnik van Mokka’. De hoofdpersoon in dit boek is Mokthar Alkhansali, koffiehandelaar in Jemen. Ik had een roman verwacht over de verschrikkingen in Jemen. Maar ‘De monnik van Mokka’ is een biografie van de werkelijk bestaande Mokthar. Hij weet zich als arme drommel op te werken tot succesvol zakenman.

Willem Elsschot – Pensioen

Ik zit weleens vast in een boek en vraag mij dan af: doorgaan of stoppen? Meestal leg ik het boek even weg en begin ik in een ander boek. Willem Elsschot is dan altijd een goede greep. Zijn werk verveelt nooit. ‘Pensioen’ is een korte roman uit 1937. In het verhaal staat de schoonmoeder van Laarmans centraal. Menno ter Braak schreef over ‘dat heele pak moederliefde’: “De bladzijden, die aan deze figuur gewijd zijn., behooren tot de allerbeste van Elsschots werk en geven er een tragisch karakter aan.”

Kazimierz Brandys - Samson

Van Kazimierz Brandys (1916-2000) las ik eerder ‘Rondo’. Deze mysterieuze roman uit 1982 gaat over een verzetsgroep met de naam Rondo. Zowel de lezer als de personages weten op den duur niet meer of deze verzetsgroep wel echt bestaat. Veel van het werk van Brandys – hij schreef ook essays en filmscripts - draait om de Tweede Wereldoorlog. ‘Samson’ uit 1948 is het eerste deel van een vierdelig werk met de titel ‘Między wojnami’ (Tussen de oorlogen). ‘Samson’ is in 1961 door Andrzej Wajda verfilmd. De Nederlandse vertaling door Axel Holvoet is uit 1989.

Teffi – Herinneringen. Van Moskou naar de Zwarte Zee - 1919

Teffi is het pseudoniem van Nadezhda Alexandrovna Lokhvitskaya (1872-1952). In het Rusland van voor de Revolutie was zij een beroemdheid. Zij schreef toneel en poëzie maar is vooral bekend geworden door haar columns en korte humoristische verhalen Deze waren toegankelijk geschreven en vonden waardering in alle geledingen van de samenleving. Je kunt haar zien als de Russische Simon Carmiggelt.

Luis Bunuel – Mijn laatste snik

De grote filmmaker Luis Buñuel schreef deze prachtige autobiografie in 1982, vlak voor zijn dood. Een van de laatste hoofdstukken heet ‘Voor en tegen’ en bevat dingen waar hij een hekel aan heeft en dingen waar zijn voorkeur naar uitgaat. Hij schrijft: “Ik raad iedereen aan eens een keer hetzelfde te doen.” Hij heeft volstrekt gelijk. Een degelijk hoofdstuk zou in geen enkele autobiografie mogen ontbreken.

Liesbeth Goedbloed – Broeder ezel

‘Broeder Ezel’ is de debuutroman van Liesbeth Goedbloed. Zij schrijft ook poëzie en in het ‘Nederlands Dagblad’ heeft zij een column. Anna is de hoofdpersoon in het verhaal. Zij is een jonge vrouw die met een ezel een tocht maakt door een stukje Italië. Vanaf de eerste pagina’s begrijp je dat zij niet zomaar op vakantie is. Anna heeft een doel met deze tocht, maar je weet niet welk doel.

Johan Harstad – Max, Mischa & het Tet-offensief

De Noor Johan Harstad is na de romans Hässelby en Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? internationaal doorgebroken. In Nederland heeft hij een grote schare trouwe fans, die zich vorig jaar gretig stortte op het 1200 pagina’s dikke Max, Mischa & het Tet-offensief. Ik hoorde van diverse lezers dat zij het boek in enkele dagen hadden verslonden. Ik begon er een paar weken terug aan: een prachtig boek. Ik liep af en toe vast en deed er dus wat langer over om het boek uit te lezen.

Witold Szablowski – Dansende beren

Dansende beren is een heel bijzonder boek. Het is een reisboek met twee thema’s, die Witold Szabłowski zonder dat te zeer te benadrukken met elkaar verbindt. In het eerste deel vertelt hij het bizarre verhaal van de laatste berentemmers van Europa. In het tweede deel volgt het verslag van zijn bezoeken aan landen waar het communisme eens heerste of nog heerst. In de NRC kreeg het boek terecht vijf sterren.

Jeroen Olyslaegers – De zielhouderij

‘De zielhouderij’ is een filosofisch essay, uitgegeven door uitgeverij Academia Press. In dezelfde reeks verschenen eerder essays van Alicja Gescinska en Marente de Moor. Olyslaegers’ essay gaat over rituelen. In zijn verhaal mengt hij herinneringen en beschouwingen. Het is een persoonlijk verhaal. Vertellen ligt in zijn natuur. De waarheid wordt verteld en niet gezegd.

Georges Perec – Ruimten rondom

‘Ruimten rondom’ uit 1974 is geen verhaal, maar bij Georges Perec is het onderscheid tussen verhaal, essay of een reeks observaties diffuus. In het boek denkt Perec na over ruimten. De hoofdstukken hebben titels als ‘De bladzijde’, ‘De kamer’, ‘Het land’ en ‘De wereld’.