Elisabeth Lockhorn - Andreas Burnier, metselaar van de wereld

Na het lezen van de eerste twee romans van Andres Burnier (1931-2002) en het optreden van Elisabeth Lockhorn in onze talkshow De Kronieken werd het de hoogste tijd haar biografie te lezen. Ronnie Dessaur, zoals zij echt heette, was een persoon met vele gezichten. Maar wat is echt? Andreas Burnier was even echt als haar andere persoonlijkheden. Lockhorn is erin geslaagd deze te ontrafelen en met haar zeer heldere schrijfstijl levensecht te presenteren. Juist niet de nadruk leggen op één identiteit en het zo weinig mogelijk oordelen maken dit een geslaagde biografie.

 

Joseph Roth - De legende van de heilige drinker

 

Joseph Roth (1894-1939) voltooide Die Legende vom heiligen Trinker vlak voor zijn dood. Het mooi uitgegeven boekje verscheen in 1980 bij Uitgeverij Allert de Lange in de Nederlandse vertaling van Nini Brunt. Roth is erg populair in Nederland. Veel van zijn werk is vertaald en onlangs verschenen er in het Nederlands twee boeken over Joseph Roth. Ik heb lang geleden wat boeken van hem gelezen. Niet alles vond ik even sterk, maar dat is geloof ik vloeken in de literaire kerk. De titel van deze korte roman sprak mij direct aan. Ik zag later dat er ook een stripversie van bestaat. Daar ben ik wel benieuwd naar.

 

Rascha Peper – Russisch blauw

Dit jaar op 15 maart is het tien jaar geleden dat Rascha Peper stierf. Rond het jaar 2000 maakte ik voor het eerst kennis met haar werk. De roman Russisch Blauw uit 1995 was het eerste boek dat ik van haar las en ik was meteen verkocht. Ik las direct alles wat zij eerder had geschreven en bleef haar volgen en lezen. Rascha Peper schreef over universeel menselijke thema’s - ambitie, jaloezie, overwinnen van de dood - in vaak een historische context. Zij wist een fantasierijke vertelkunst te koppelen aan rationele, soms wetenschappelijk, verhandelingen, die uitstekend binnen de verhalen passen. Haar hoofdpersonen worden door een specifieke passie, of zeg maar gerust obsessie, gedreven. Peper dreigt nu vergeten te worden. Haar werk is denk ik niet actueel of urgent genoeg. Dat was het overigens nooit. 

Lies Gallez – Het water vangen

De Vlaamse Lies Gallez werd in 2021 door NRC uitgeroepen tot rijzende literaire ster. Zij schreef verhalen voor diverse literaire tijdschriften en had vóór deze aanbeveling al enkele prijzen gewonnen. Haar verhalenbundel Het water vangen moest toen nog verschijnen. Het meest opvallende aan het werk van Gallez is haar poëtische stijl. Zij roept beelden op en focust op details die sterk persoonlijk zijn en misschien niet iedereen direct zullen aanspreken. Bij mij duurde het even voordat ik mij in de wereld van haar personages kon verplaatsen. 

Walter Dornstedt – YMCA

Onlangs verscheen van Walter Dornstedt de roman Ontbranden, verrassend kort na zijn romandebuut YMCAuit 2021. De verhalen spelen in verschillende werelden.  Guus Mahler, de antiheld uit Ontbranden, vertoeft drie dagen in Spijkenisse en is vooral alleen met zijn gedachten. Clemens Osterhaus, de hoofdpersoon uit YMCA, beweegt zich in de wereld van het grote geld en ontmoet voortdurend zakenpartners. Hij kent de weg in Las Vegas en in Californië en komt slechts naar Nederland om zijn zoon te ontmoeten, maar niet al te vaak.

 

Bas Jongenelen – De duivel in de Nederlandse literatuur

De duivel in de Nederlandse literatuur is een omvangrijk onderwerp. Bas Jongenelen geeft in zijn inleiding aan hoe hij dit afbakent. Ten eerste wil hij zich beperken tot oorspronkelijk Nederlandstalige werk. Ten tweede zegt hij uitsluitend teksten te bespreken waarin de duivel als literair personage optreedt, niet als concept of als symbool van het kwaad. Hij houdt zich vervolgens niet aan beide voornemens. Dat is niet erg, maar zijn studie wordt daarmee wel wat wijdlopig, vooral omdat hij ook geen trends benoemt of een overkoepelende theorie heeft. Hij behandelt de duivel in de Nederlandse literatuur thematisch.

 

Walter Dornstedt – Ontbranden

De tweede roman van Walter Dornstedt draait om de hoofdpersoon Guus Mahler, die na de dood van zijn moeder terugkeert uit Amerika en afscheid neemt van zijn huis en zijn jeugd. Maar de tweede hoofdpersoon in Ontbranden is de stad Spijkenisse. Beide personages hebben verschillende gezichten. Dornstedt weet ze uitstekend in elkaar te vlechten. 

Hester van Hasselt, Bianca Sistermans – Hier besta ik

Schrijver Hester van Hasselt en fotograaf Bianca Sistermans werken al jarenlang samen. Een jaar geleden verscheen het prachtig vormgegeven Een mogelijk begin van veel, met interviews en foto’s van 29 dichters. Hier besta ik is uit 2017 en bevat twaalf portretten van dichters die betrokken zijn bij de eenzame uitvaart. Zij schrijven een passend gedicht en dragen dit voor bij een uitvaart. F. Starik startte het initiatief in 2002 in Amsterdam, naar een idee van Bart FM Droog. 

Hans van Willigenburg – Zin in dictatuur

Hans van Willigenburg komt de laatste jaren regelmatig met nieuw proza voor de dag. In 2020 verscheen de roman Houden van Trump, het jaar erop de verhalenbundel Zenderbaas. Vorig jaar publiceerde hij de roman met de prikkelende titel Zin in dictatuur. De drie boeken verschenen bij de kleine uitgeverij Ezo Wolf en qua vormgeving lijken ze op elkaar. Ook inhoudelijk zijn er overeenkomsten.