Theo Kars - Praktisch verstand

Dit boekje met filosofische raadgevingen kreeg ik van Ronald met Kerst. Theo Kars zet in korte stukjes uiteen hoe hij de wereld en de mensheid ziet en vooral hoe je het beste je eigen geluk kunt verwezenlijken.

Jeroom - Beerschot

Jeroom is leuk. De humor is volkomen absurd, flauw of een tikkeltje vies. Jeroom vertoont sterkte verwantschap met Gummbah.

Donna Tartt – The Goldfinch

Tijdens de kerstdagen heb ik eindelijk ‘The Goldfinch’ uitgelezen. Niet dat de bijna 900 pagina’s saai zijn, integendeel. De afgelopen maanden las ik steeds een deel, liet het liggen en moest mij er dan na een paar weken toe zetten om verder te lezen. Terwijl als je eenmaal in het verhaal zit, wil je weten hoe het verder gaat.

P.F. Thomese – Schaduwkind

Ik ken Thomése van zijn grappige boeken. Schaduwkind uit 2003 is allerminst grappig. Thomése schrijft over zijn jong gestorven dochtertje. Het is geen verhaal of roman. Schaduwkind is geschreven als therapie. Hoe verwerkt een schrijver zo’n immens leed? Door te doen waar hij goed in is: schrijven.

Daniel Dee – De zondige daad

Stadsdichter Daniël Dee schrijft ook proza. Vorig jaar verscheen deze novelle. Het verhaal begint op dag 100. De ik-persoon staat op het punt te trouwen. “Mijn leven is compleet mislukt, maar daar zal zo door het jawoord verandering in komen. Al heeft het niets met liefde te maken.”

Jeroen Brouwers – Het Hout

Het Hout is de langverwachte roman van Brouwers over misbruik in de rooms-katholieke kerk. Het boek zou gebaseerd zijn op eigen ervaringen in een jongenspensionaat. In andere boeken heeft Brouwers verwezen naar deze periode in zijn leven en er omzichtig over geschreven.

Nico Dijkshoorn – De tranen van Kuif den Dolder

Vorige week zag ik Nico Djkshoorn. Hij vertelde o.a. over zijn eerste roman. ‘De tranen van Kuif den Dolder’ gaat over de legendarische voetballer Kuif. Hij brak landelijk nooit door. Er was wel belangstelling voor hem, maar hij ging zelfs niet in op een aanbod van AC Milan.

Koos van Zomeren – 1946

Koos van Zomeren is geboren in 1946. Hij heeft veel geschreven over de geschiedenis van zijn geboortestreek en over de geschiedenis van zijn familie. Dit boek uit 1999 draait om het jaar 1946. De ondertitel luidt ‘verkenning van een geboortejaar’. Het is opgebouwd uit hoofdstukjes van vier pagina’s. Hij publiceerde  de stukjes eerder in de NRC.

Jules Deelder en Leo Verheul – Pablo & Poëzie

In 2011 werd Jules Deelder uitgenodigd deel te nemen aan het Festival Internacional de Poesia in het Colombiaanse Medellin. Het werd ruim een week lang voorlezen, festiviteiten bijwonen en onderzoek ter plekke naar de grootste misdadiger van Colombia, Escobar.

Anna Chojnacka – De poolster

Anna Chojnacka werd in 1979 geboren in Poznań. Op haar tiende kwam zij naar Nederland. Zij is vooral bekend vanwege haar inzet voor ontwikkelingssamenwerking. De 1%club is een online platform om goede initiatieven in de derde wereld te realiseren. Zij is de oprichtster en duikt er regelmatig mee op in de media, zoals bij DWDD.

Pieter Steinz en Bertram Mourits – Luisteren &cetera

Ik hou van lijstjes in de popmuziek. Niet omdat het perse iets zegt over de kwaliteit van de muziek, maar omdat je er zo fijn over van mening kunt verschillen. Luisteren &cetera deel 2 gaat over de muziek van de jaren tachtig en negenyig. Deel 1 heb ik niet gelezen en ging over de jaren zeventig.

Jules Deelder – Dag en Nacht

Deelder wordt maar eenmaal 70. Afgelopen maandag was het zover. Speciaal voor dit feest verschijnt deze verzamelbundel met zijn beste gedichten. Lezers konden hun voorkeuren aangeven. Ahmed Aboutaleb maakte de uiteindelijke keuze en schreef de inleiding. Dagburgemeester en nachtburgemeester in één boek verenigd.

Stefan Hertmans - Oorlog en terpentijn

Oorlog en Terpentijn is een bestseller en werd alom gewaardeerd door de critici. Het is het meest succesvolle boek van Hertmans. Hij won er onlangs de AKO literatuurprijs mee.

Herman Koch – Geachte heer M. (luisterboek)

Geachte heer M. is een onmiskenbaar Koch-boek: tamelijk spannend, tamelijk goed geschreven, veel rancune en iets te langdradig. Als luisterboek is het redelijk te consumeren. Kees Hulst leest het voor. Hij probeert zijn stemgeluid op dat van Koch te doen lijken.

Ester Naomi Perquin – Binnenkort in dit theater

Ester Naomi Perquin kende ik alleen van haar prachtige gedichten. Het bewijs dat haar werk gewaardeerd wordt, is dat haar boeken nooit tweedehands worden aangeboden. ‘Binnenkort in dit theater’ is haar eerste verhalenbundel. De korte verhalen - elk anderhalve pagina – schreef zij voor De Groene Amsterdammer. Ik las ze voor het eerst en vond ze goed.

Felix Eijgenraam – De plezierfactor

Ook over kleine onderwerpen kun je mooie boekjes schrijven. De plezierfactor gaat over het bijhouden van wat je gelezen hebt in een boekenschriftje. Het stamt uit de tijd dat internet nog niet bestond.

Herman Brusselmans – Zeik

De nieuwe roman van Brusselmans is een literaire thriller. Niet dat dit boek veel verschilt  van de vorige 63 boeken van Brusselmans. Het verhaal Zeik speelt zich af in het Gent van 1961. Inspecteur Zeik heeft een aantal collega’s: de eenarmige commissaris Übertrut, de inspecteur El Bazaz en het knechtje Broekgat. De mannen van de brigade vervelen zich, want er worden geen moorden gepleegd.

Marek Hlasko - de tweede hondedood

Marek Hłasko was in de jaren zestig een van de meest populaire schrijvers in Polen. Hij is jong gestorven en werd de Oost-Europese James Dean genoemd. Over zijn leven bestaan allerlei mythes en sterke verhalen, veelal door hem zelf de wereld in gebracht.

Het beste uit 20 jaar Hard Gras

Hard Gras is een literair voetbaltijdschrift en bestaat twintig jaar. Deze bundel, de titel zegt het al, bevat een selectie van de beste stukken uit die twintig jaar.

Jeroen Brouwers en Gerrit Komrij - Correspondentie

Van de correspondentie van twee groten uit de Nederlandse literatuur verwacht je natuurlijk veel. Het kan dan alleen maar tegenvallen. Brouwers en Komrij hebben een paar jaar gecorrespondeerd, tussen 1980 en 1986. Veel brieven heeft dit niet opgeleverd. Deze heruitgave van 900 exemplaren bevat slechts 70 pagina’s.

Hans Fallada – De drinker

Dit boek van Fallada kende ik al heel lang van titel. Nu heb ik het eindelijk gelezen. De titel zegt alles over de inhoud. De drinker is Erwin Sommer. Hij is handelaar in een provinciestadje en getrouwd met Magda. De handel gaat de laatste tijd wat minder en ook zijn relatie met Magda is niet wat het is geweest.

Gaston Dorren – Taaltoerisme

Boeken over taalwetenschap kunnen heel saai zijn. Dit boek van Gaston Dorren is dat zeker niet. In 53 hoofdstukjes bespreekt hij tal van feiten en eigenaardigheden van de Europese talen.

Bas Haring – Doe dit vooral thuis

In ‘Doe dit vooral thuis’ wordt in simpele bewoordingen, met veel plaatjes en voorbeelden, uitgelegd hoe wetenschap idealiter werkt. Het boek is een aanvulling op het programma Proefkonijnen van Dennis & Valerio van BNN. Ik heb het programma nooit gezien, maar wel gehoord dat zij een keer wilde weten hoe mensenvlees smaakt en dit als experiment hebben uitgevoerd: ophef alom.

Inez Weski – De jacht op het recht

Inez Weski is een bijzondere verschijning. De advocate uit Rotterdam is altijd in het zwart gekleed en heeft de ogen zwaar opgemaakt. In De jacht op het recht doet zij verslag van haar werk en over alles wat haar bezighoudt. Dit is een hoop en het is meteen de makke van dit boek: waar gaat het eigenlijk over? Welk punt wil zij maken.

Heere Heeresma – Bevind van zaken

Het prozadebuut van Heeresma stamt uit 1963. ‘Bevind van zaken’ bevat, zoals hij zelf schrijft, acht novellen. In de verhalen draait het om de eenling. De tijd en plaats van een verhaal is vaak onduidelijk, de sfeer surrealistisch.

Pim Wiersinga – Het paviljoen van de vergeten concubines

Pim Wiersinga is naast romanschrijver schrijfdocent. Het paviljoen van de vergeten concubines is zijn nieuwste boek. Het zit goed in elkaar. Op de achterflap wordt een van zijn eerdere boeken vergeleken met werk van Couperus en Vestdijk.

Johan Goossens – Wie heeft er wél een boek bij zich?

Johan Goossens is cabaretier en hij staat voor de klas. Over dit tweede beroep deed hij verslag in het Parool. De columns zijn hier gebundeld.

Jan-Dirk van der Burg – Olifantenpaadjes

Maarten ’t Hart leerde als bioloog over het verschil tussen mensen en dieren: dieren handelen instinctmatig, mensen gebruiken hun verstand. Een idioot onderscheid waar nu niemand meer in gelooft.

W.F. Hermans – De raadselachtige Multatuli

Na het luisteren van Max Havelaar was het tijd om deze biografie van Multatuli – die al 20 jaar in mijn kast staat - te gaan lezen.

Peter d’Hamecourt – Rusland in oorlog

Rusland in oorlog is een uiterst actueel boek. In chronologisch volgorde bespreekt  Peter d’Hamecourt wat er vanaf september 2013 is veranderd in de Russische samenleving. Oorzaak van alle verandering is Poetin. Sinds een jaar is de grote leider bezig met een propagandaoorlog om Rusland weer als wereldmacht op de kaart te zetten.

Shira Keller – M.

Shira Keller was de winnares de van Academica literatuurprijs voor debutanten in 2013. De korte roman M. is mooi opgebouwd. In las het boek in één keer uit. Er staan geen overbodige zinnen in. Hoofdpersoon Leah is beeldhouwster. Het maken van een zelfportret brengt haar terug in het verleden. In juist gedoseerde fragmenten schetst Keller haar jeugd en haar familie. Cruciaal was haar jeugdliefde Markus Prins, een leraar oude talen.

Dave Eggers – Hoe hongerig wij zijn

Alles wat ik van Dave Eggers heb gelezen vond ik mooi en verrassend. Deze verhalenbundel is niet minder prachtig. Je wordt meteen in een verhaal gezogen. Eggers vertelt telkens precies genoeg om je geboeid verder te laten lezen.

Annegreet van Bergen - Gouden jaren

De ondertitel van dit prachtige boek zegt alles over de inhoud: ‘hoe ons dagelijkse leven in een halve eeuw onvoorstelbaar is veranderd’.

Louis Paul Boon – Memoires van Boontje

Deze memoires van Boontje verschenen van 1975 tot 1977 wekelijks in het Vlaams Weekblad. Het is goed dat ze van noten zijn voorzien. Louis Paul Boon kan prachtig schrijven, maar zijn geheugen laat hem nogal eens in de steek.

Multatuli – Max Havelaar

Max Havelaar, de klassieker! Ik moet bekennen dat ik hem nooit heb uitgelezen. Ik was er wel een paar keer in begonnen, maar stopte na een paar hoofdstukken. Nu heb ik hem weer niet gelezen, wel beluisterd. De hertaalde versie wordt plezierig voorgelezen door Job Cohen.

Hannah van Wieringen – De kermis van Gravezuid

Hannah van Wieringen is de derde genomineerde voor de Academica Literatuurprijs 2014 voor debutanten. De kermis van Gravezuid is een roman, maar de hoofdstukken lezen als verhalen waarin telkens andere bewoners van dit dorp figureren. De kermis komt in bijna elk verhaal voorbij.

Naomi Rebekka Boekwijt – Pels

Naomi Rebekka Boekwijt is met Ineke Riem en Hannah van Wieringen genomineerd voor de Academica Literatuurprijs 2014 voor debutanten. Haar debuut Pels bevat zeven verhalen waarin volgens de achterflap jonge mensen naar buiten worden gejaagd. Dat klinkt wat abstract, maar het klopt wel. De verhalen lijken zomaar ergens te beginnen en Boekwijt geeft niet meteen alles prijs.

Het verhaal 'IJf' speelt zich af in Kopenhagen. IJf ontmoet op en feestje een jongen, Metthias. Zij voelen zich tot elkaar aangetrokken. Metthias vertelt dat zijn vader is overleden en nodigt hem uit om samen met hem en zijn zus naar het geboortedorp aan de andere kant van Denemarken te rijden. Aan het begin van het verhaal voel je al dat het aan wat romantiek ontbreekt. Het gaat mis. Uiteindelijk stelt IJf vast dat hij niet zo nodig naar Aalborg hoeft.

Het is kenmerkend voor de verhalen van Boekwijt dat de hoofdpersonen in benauwende situaties verkeren. Zij voelen zich niet lekker en willen weg. In een verhaal bezoeken twee broers hun streng christelijke ouders in hun geboortedorp. De tocht is lang en het is donker onderweg. Een vriend is mee. De kinderen zijn lang niet thuis geweest. Er blijkt niets veranderd, er vindt geen hereniging plaats. Zij gaan terug naar de stad.

‘Bruska –Ter mythevorming’ heet het laatste en mooiste verhaal. Het gaat over de ondergang van een universitaire vakgroep met een legendarisch professor. De ik-persoon woont eerst thuis, maar voelt zich buitengesloten door zijn ouders. Het enige wezen dat hij thuis liefheeft is de vogel Brammetje.

Hij gaat op kamers en kan de vogel niet meenemen. Op de universiteit vormt hij samen met een aantal medestudenten een hecht verbond. Het is niet blijvend, de hele vakgroep wordt opgeheven, hij staat weer alleen. Van zijn moeder ontvangt hij een kaart: Brammetje is dood. “Je vader heeft een kistje voor hem getimmerd en nu ligt hij onder de witte kruisbes. Verder gaat het goed met ons.”

Heere Heeresma – Spreekt met Winter en ’t komt in orde…

Het oeuvre van Heere Heeresma is groot en wat onduidelijk. Hij publiceerde bij een flink aantal uitgeverijen en veel van zijn boeken zijn herdrukt in verschillende versies.

Sanneke van Hassel – Hier blijf ik

Sanneke van Hassel schrijft korte verhalen. De verhalen in dit nieuwe boek zijn extra kort, niet langer dan twee pagina’s. Zij zijn geïnspireerd op foto’s uit de expositie de Kracht van Rotterdam uit 2012 en 2013.

Heere Heeresma – Uitgelezen boeken

In 2011 stierf  Heer Heeresma. Een jaar na de dood wijdde dit onregelmatig verschijnende tijdschrift met originele naam een speciaal nummer aan hem. Het grote aantal positieve bijdragen laat zien dat Heeresma bij veel mensen nog niet vergeten is.

Ineke Riem – Zeven pogingen om een geliefde te wekken

Ineke Riem is een van de drie debutanten die is genomineerd voor de Academica Literatuurprijs 2014. In het verleden hebben schrijvers als Peter Buwalda en Erwin Mortier deze prijs gewonnen.

Dimitri Verhulst – Kaddisj voor een kut

Met deze titel trok Dimitri Verhulst nog voor publicatie de aandacht naar zich toe. Een aantal christelijke boekhandelaren in Nederland (niet in België) weigerde bij voorbaat dit boek in hun assortiment op te nemen.

John Williams – Augustus

Na Stoner en Butcher’s Crossing is dit de derde roman van John Williams die is vertaald in het Nederlands, wederom door Edzard Krol. De auteur is al twee decennia dood en heeft zijn herontdekking die begon in Amerika met een aantal lovende recensies bij de heruitgave van Stoner, niet meegemaakt.

Johan Harstad – Hassselby, het demonteren is begonnen

Albert Åberg groeit op in Hässelby, een troosteloze voorstad van Stockholm. Hij woont samen met zijn vader in een flatje. De moeder is jong gestorven. Het boek begint met de dood van zijn vader, maar snel schiet het verhaal terug naar het moment dat Albert als jongeman  door Europa trekt, weg van zijn vader. Hij maakt een avontuur mee in Hong Kong. Een Duitse zakenman neemt hem ernaartoe om Star wars poppetjes in te kopen. Het loopt mis, de man verdwijnt. 

Maarten ’t Hart – De dichter van de kaarsen

Als bescheiden verzamelaar van boeken van Maarten ’t Hart kwam ik dit kleine boekje over de dichter Kavafis tegen. Het is uitgegeven ter gelegenheid van een poëziemanifestatie in Leiden in 2003. Naast de tekst van ’t Hart is er een stuk in opgenomen van Cees van Hoore. De oplage bedroeg 500.

Michail Sjisjkin – Onvoltooide liefdesbrieven

Bij het uitkomen van de vertaling van Onvoltooide Liefdesbrieven (door Gerard Cruys) kreeg de roman uitsluitend positieve recensies. Het is een wonderlijk boek van twee geliefden die steeds verder van elkaar af komen te staan.

Heere Heeresma – Juichend langs de einder…

Heeresma schrijft niet alleen boeken waar wat in te lachen valt. ‘Juichend’ bevat vier godsdienstige essays, bijvoorbeeld over de vraag ‘Waren er wijzen in Bethlehem?’ In het stuk ‘Een ram voor de Islam’ gaat Heeresma nogal te keer tegen wat hij een triomfalistische religie noemt, niet bijzonder interessant allemaal. 

Maar ‘Juichend langs de einder…’ is toch een aanwinst voor mijn Heeresma-verzameling. Het zeldzame boekje - oplage 200 exemplaren - is prachtig vormgegeven, en dat is ook wat waard.