Anna Levander – M.

Na deel één en twee van de Morten trilogie volgt vanzelf het lezen van deel drie. Ben je van plan de eerdere delen te lezen, lees dan nu niet verder. De titel van dit deel is tot M. ingekort, wat staat voor de fictieve persoon waar Esther in haar dagboek aan schrijft. 

Bohumil Hrabal – Ik heb de koning van Engeland bediend

Bohumil Hrabal (1914-1997) is een van de grootste Tsjechische schrijvers van de vorige eeuw. Hij woonde en werkte in Praag en schreef tientallen boeken. Veel van zijn werk is vertaald. In het Nederlands zijn er bijna twintig titels beschikbaar. ‘Ik heb de koning van Engeland bediend’ is een van zijn bekendste romans. Het boek is verfilmd. 

Anna Levander – Mo

Mo is het tweede deel van de Morten trilogie, geschreven door het journalistenduo Annet de Jong en Dominique van der Heyde. Hoofdpersoon is de ambitieuze politicus Morten Mathijsen. Voor wie deel één nog wil lezen, lees dan nu niet verder. 

Walter van den Berg – Schuld

‘Schuld’ werd begin dit jaar door het DWDD-boekenpanel tot boek van een maand uitgeroepen. Elders werd het boek evenzeer positief besproken. Het is een vlot geschreven boek dat zich afspeelt in de blanke onderklasse in Amsterdam Nieuw-West. Ron komt net uit de gevangenis. Zijn zoon leidt zijn eigen leven. Een broer heeft zich aan het milieu onttrokken. Schuld is het bindende element. 

Nico Keuning – De Hitlertafel

Nico Keuning is de biograaf van Bob den Uyl. Hij schreef regelmatig voor het sinds 2015 helaas niet meer verschenen Bobschrift. Deze uitgave uit 2012 bevat drie verhalen waarin hij verslag doet van zijn reizen naar Duitsland in de voetsporen van Bob den Uyl. Het titelverhaal verscheen eerder in een Bobschrift. 

Wim Sanders – Bel ik u wakker, beste man?

In 1970 werd in Delft een 21-jarige vrouw in haar flat gewurgd. De dader bleek de overbuurman, een psychopaat, die een jaar later zichzelf ombracht in de Mesdagkliniek. Voordat de man gearresteerd werd leefde de bevolking in angst. A. Moonen maakte een grapje over de moord. In ‘De wurger van Delft’ schrijft hij: “Voorts merkte ik op dat ik geen tijd had om dames te wurgen, ook al scheen me dit een aardige tijdspassering toe.” Niet iedereen kon deze humor waarderen. De politie hield hem aan. Hij werd verhoord en - nadat de echte dader gepakt was - op straat gezet, een psychose nabij. 

Thomas Verbogt – Waaitaal

Afgelopen zondag was Thomas Verbogt te zien en te horen bij Frontaal, de literaire show in Worm. Ik was vergeten hoe goed hij kan vertellen en voorlezen. Maak er een avondvullend programma van en ik ben erbij. Hij las zondag onder andere voor uit het dit jaar verschenen ‘Waaitaal’. 

Pim Wiersinga – Eleonora en de liefde

Pim Wiersinga is geen schrijver van eigentijdse romans. Hij kiest zijn onderwerpen nauwkeurig en situeert zijn verhalen in een historische context. ‘Eleonora en de liefde’ speelt zich af in het West-Europa van de twaalfde eeuw. Eleonora van Aquitanië is de historische persoon. De tweede hoofdpersoon is de troubadour Thomas de Blondel. In 600 pagina’s weet Pim Wiersinga een wereld op te bouwen vol intriges, machtsstrijd, liefde en seksualiteit. Het boek kun je een historische roman noemen. De thema’s zijn universeel. 

A.F.Th. van der Heijden - Kwaadschiks

Met slechts 250 pagina’s was ‘De helleveeg’ een tussendoortje in de cyclus ‘De Tandeloze Tijd’. ‘Kwaadschiks’ is een serieuze aanvulling. Dit zevende deel beslaat 1280 pagina’s. Bekenden uit de cyclus duiken op in het verhaal: Albert Egberts en de advocaat Ernst Quispel. Hoofdpersoon in dit drama is de psychopaat Nico Dorlas. We volgen hem gedurende één dag, waarin hij ten onder gaat en probeert de mensen om hem heen daarin mee te nemen. 

Hendrik Groen – Zolang er leven is

Na het lezen van ‘Pogingen iets van het leven te maken’ kun je het tweede deel van het geheime dagboek van Hendrik Groen niet laten liggen. In ‘Zolang er leven is’ volg je wederom de dagelijkse beslommeringen van de inmiddels 85-jarige Hendrik Groen, woonachtig in een verzorgingshuis te Amsterdam-Noord. 

David Vann - Legende van een zelfmoord

In de dankbetuiging schrijft David Vann dat in Legende van een zelfmoord zaken worden onthuld, zaken die te maken hebben met de zelfmoord van zijn vader. Hij bedankt zijn familie. "Alles is fictie, maar gebaseerd op veel uit de werkelijkheid.” 

Hendrik Groen - Pogingen iets van het leven te maken

Hendrik Groen woont in een verzorgingshuis in Amsterdam-Noord. Hij is hoogbejaard en vertelt in dit dagboek uit 2013 over zijn dagelijkse beslommeringen. Aanvankelijk was niet bekend wie hij werkelijk was. Helaas blijkt de auteur niet hoogbejaard. Wel weet hij levendig de sfeer in een verzorgingshuis van binnenuit te beschrijven. 

Heer Bommel en Tom Poes – Het lastpak

In 1986 kwam er een einde aan de krantenstrip van Heer Bommel. Maarten Toonder heeft in ruim veertig jaar tijd 177 Bommelverhalen geschreven en getekend. Aan deze reeks is nu een nieuw verhaal toegevoegd, ‘Het lastpak’. De tekeningen zijn van Henrieke Goorhuis, de tekst is van Henk Hardeman. 

Willem Elsschot – Een ontgoocheling

Elsschot noemde ‘Een Ontgoocheling’ zijn liefste werk. Een scholier schreef hij: “Dat uw voorkeur naar ‘Een Ontgoocheling’ gaat, bewijst dat het u aan litterair sentiment niet ontbreekt.” 

Herman Koch – De greppel

Herman Koch behoeft geen introductie. Hij is een bekende Nederlander. Zijn boeken verkopen goed en zitten meestal goed in elkaar. ‘De greppel’ is een spannend boek en geeft net als eerdere boeken van hem een cynische kijk op Nederland. 

Rein Hannik - Coef

Coef is de moeder van de auteur. Zij is overleden en heeft hem veertig dozen nagelaten. In de dozen zitten dagboeken, foto’s, cassettebandjes, kortom herinneringen. Coef hield minitieus haar leven bij. Rein Hannik leert door dit materiaal zijn moeder kennen. Coef was maniakaal, dwangneurotisch en getraumatiseerd. De laatste jaren zat zij in een inrichting, de Jel. Zij verzorgde zichzelf niet meer. Zij krijste, schold iedereen in haar omgeving uit. De dozen zijn vies, ze stinken. Rein gaat erdoorheen en komt tot dit verhaal van Coef, met als ondertitel: De weg van de waanzin. 

Stella Bergsma – Pussy album

Pussy album is een mooi vunzig boek. Hoofdpersoon Eva is verzot op drank en seks en gaat hieraan ten onder. Het verhaal is daarmee snel verteld, maar het gaat natuurlijk om de manier waarop haar ondergang wordt beschreven, de stijl. Het boek is uiterst tragisch, maar bij vlagen ook uiterst humoristisch. Je moet wel tegen een stootje kunnen. 

Auke Hulst – En ik herinner me Titus Broederland

Auke Hulst  schrijft opmerkelijke boeken. ‘Kinderen van het ruige land’ speelt zich af op het platteland waar twee broers zich ver van andere mensen staande houden. Een vader ontbreekt, de moeder voedt haar kinderen niet op. In ‘Slaap zacht Johnny Idaho’ is de omgeving de drie hoofdpersonen vijandig gezind. Op de eilandengroep, ergens in de nabije toekomst, heerst controle. Er is dreiging, maar wie of wat er dreigt wordt nooit precies duidelijk. 

Koos van Zomeren - Alptraum

Met zijn vorige boek Alles is begonnen leek Koos van Zomeren zijn lange schrijversloopbaan af te willen sluiten. Wanneer Van Zomeren wandelt, denk hij na. Wanneer hij nadenkt voelt hij de behoefte om zijn gedachten op te schrijven. Een onderwerp dringt zich vanzelf op. De aanleiding voor Alptraum is een tragische, de dood van zijn hond Stanley. 

Herman Brusselmans – De fouten

Herman Brusselmans heeft een nieuw boek geschreven. Dat is geen nieuws, ieder seizoen verschijnt er een nieuw boek van Herman Brusselmans. Dat het in december weer kerstmis is, is ook geen nieuws.

Tjitske Jansen – Voor altijd voor het laatst

Tjitske Jansen is vooral bekend als dichteres. Zij treedt veel op. Haar succesvolle debuut ‘Het moest maar eens gaan sneeuwen’ kwam uit 2003. ‘Voor altijd voor het laatst’ uit 2015 is haar eerste prozawerk.

L.H. Wiener – De verering van Quirina T.

Net als ‘Shanghai massage’ is ‘De verering van Quinrina T.’ een boek waar meerdere verhalen aaneen zijn gesmeed. De titel duidt op slechts één verhaal. Quirina Taselaar was een leerlinge op het gymnasium waar Victor van Gigch Engels onderwees. Zij moest de school wegens onvoldoendes voor de klassieke talen verlaten, maar liet weten hem nog eens te zullen schrijven. Aldus geschiedde.

L.H. Wiener – Shanghai Massage

L.H. Wiener stond in de vorige eeuw bekend als verhalenschrijver. Sinds hij in 2002 het succesvolle ‘Nestor’ uitbracht levert hij om de paar jaar een roman af. ‘Shanghai massage’ is uit 2011.

Hans Kennepohl – We zijn nog nooit zo romantisch geweest

Zouden we iemand uit de zestiende eeuw ontmoeten, dan zou hij zich vooral ergeren aan ons gebabbel over gevoelens. Het zou een ongemakkelijk gesprek worden. Dit is volgens Hans Kennepohl de erfenis van de romantiek, een periode in de Westerse geschiedenis die eind 18^de eeuw begint. Kennepohl betoogt in dit boek dat de romantiek een blijvende invloed heeft op al ons handelen en denken tot aan deze tijd, vandaar de titel: ‘We zijn nog nooit zo romantisch geweest’.

Kristien Hemmerechts – Hoe creatief schrijven de wereld kan redden

Zaterdag 8 oktober vond in Rotterdam de tweede editie van Woordnacht plaats. Het festival kende veertien podia in de stad en werd goed bezocht. Inzet van Woordnacht is om niet alleen een hoop schrijvers en literatuurliefhebbers samen te brengen, maar ook om aan te zetten tot opinievorming en debat.

Martijn Katan – Voedingsmythes

Ik interesseer mij niet speciaal voor gezonde voeding. Ik eet gewoon gevarieerd: niet te veel vet, niet te veel suiker, niet te veel zout, niet te veel vlees, niet te veel alcohol en zorgen dat je niet te dik wordt; ook voldoende bewegen dus. Een hoop mensen zijn veel meer en zelfs obsessief met voedsel en gezondheid bezig. Talloze diëten en voorschriften worden aan de man gebracht via blogs, boeken, televisieprogramma’s en dieetgoeroes. De hypes volgen elkaar snel op. De voedsel- en gezondheidsindustrie vaart er wel bij.

Jonathan Safran Foer - Hier ben ik

‘Hier ben ik’ is de derde roman van Jonathan Safran Foer. Zijn eerste twee boeken ‘Everything is Illuminated’  en ‘Extremely Loud and Incredibly Close’ waren wereldwijde bestsellers. Er zat meer dan 10 jaar tussen zijn tweede en deze derde roman. In de tussentijd trouwde hij met de Amerikaanse schrijfster Nicole Krauss en kreeg twee kinderen. Het echtpaar woonde in Brooklyn. In 2014 zijn zij gescheiden.

Maartje Wortel – Goudvissen en beton

Het is niet meteen een positieve kwalificatie als er op de achterflap van een boek staat dat het verhaal niet is uit te leggen. De novelle Goudvissen en beton wordt een oneindig verhaal genoemd. Het verhaal gaat onder andere over Tilburg aan zee. De vader van de verteller is in Tilburg terecht gekomen nadat hij een afslag nam en in een café wat ging drinken. De gasten zeiden bij zijn binnenkomst: “Eindelijk is daar iemand”. Hij voelde zich er meteen huis en zei: “Eindelijk, de zee.”

Gyz La Riviere – Rome’dam

De kiem van Rotterdam ligt niet in een verhaal over de Rotte, maar op de Crooswijkse begraafplaats. Hier stond in de Romeinse tijd een toltoren. Zo begint Gyz La Rivière met ‘Crooswijk über alles’ zijn verhaal over Rotterdam, over Rome’dam dus!

Paul Leautaud – Brieven aan mijn moeder

In de reeks privédomein zijn acht delen van Paul Léautaud verschenen. ‘Brieven aan mijn moeder’ is nummer 269 uit 2009. Het is misschien niet zijn beste boek, maar wel zijn meest opmerkelijke.

Willem Elsschot – Villa des Roses

Villa des Roses is het mooie prozadebuut van Elsschot uit 1913. Er zijn weinig bronnen bewaard gebleven die inzicht geven in het precieze ontstaan van het boek. Een collega bij de Schiedamse scheepstimmerwerf Gusto, waar hij toen werkte, drong er bij hem op aan zijn belevenissen in de Franse hoofdstad, waar hij zo vaak over vertelde, op papier te zetten. Villa des Roses  is aan deze mevrouw van der Tak opgedragen.

Ernest van der Kwast – Het wonder dat niet omvalt

De presentatie van het nieuwste boek van Ernest van der Kwast op vrijdag 16 september was een succes. Een grote menigte had zich verzameld in Museum Rotterdam om te luisteren naar verhalen van pianist Ako Taher, straatdokter Marcel Slockers, trouwambtenaar Hendrina Veldhuyzen, om te kijken naar paaldanseres Cyra Soleil en om nog veel meer te beleven. Alleen de vuurspuwer ontbrak, helaas. De mensen in het boek kregen een geschreven ode van Ernest van der Kwast. Zestig staan er in ‘Het wonder dat niet omvalt’.

Willem Elsschot – Brieven

De ‘Brieven’ van Willem Elsschot zijn verzameld en toegelicht door Vic van de Reijt. Deze prachtuitgave is uit 1993 en bevat 1281 brieven en briefjes van en aan vrienden, familie, uitgeverijen en bewonderaars.

Anton Valens - Vis

Na zijn thuiszorgboeken ‘Meester in hygiëne’ en 'Dweiloorlog’ en zijn reisverslag ‘Ik wilde naar de rand van Beijng’ verscheen van Anton Valens in 2009 ‘Vis’. In deze korte roman, of novelle, gaat een jongeman een weekje mee met een kennis om te werken op een viskotter. Het leven aan boord van de DH731 heeft niets romantisch.

Kenneth Cook – Aangeschoten

‘Wake in Fright’, vertaald als ‘Aangeschoten’ is een klassieker in het alcoholismegenre, waarin ook ‘Moskou op sterk water’ en ‘Under the Volcano’ thuishoren. Het boek kwam uit in 1961. Het verhaal speelt zich af in de verzengende hitte van een woestijnstadje in Westelijk Australië.

Dave Eggers – Helden van de grens

Dave Eggers  is een veelzijdig schrijver. De romans die hij schrijft verschillen enorm van elkaar. Vaak raken zij een gevoelig thema. ‘Wat is de wat’ draait om de verschrikkingen in Zuid-Soedan, maar weerspiegelen hierin ook de maatschappelijke verhoudingen in Amerika. ‘De cirkel’ speelt zich af in een toekomstige wereld, waarin openbaarheid een religieus dogma is geworden. Deze toekomst lijkt niet ver weg te liggen.

Marek Sindelka - Anna in kaart gebracht

Marek Šindelka is een jonge Tsjechische schrijver. Hij is erg populair in Tsjechië. ‘Anna in kaart gebracht’ is vertaald door Edgar de Bruin. Het boek is prachtig uitgegeven door Das Mag. Jammer dat het omslag na één keer openen al kapot ging.

Carel van Hees & Sanneke van Hassel - Check in check uit

Als iets het boek ‘Check in check uit’ duidelijk maakt is dat het openbaar vervoer in Rotterdam - en dus de RET – volkomen verweven is met de stad. Bijna nergens in Rotterdam is geen RET, zelfs ’s nachts in afgelegen remises en in de voor buitenstaanders onzichtbare meldkamer wordt er gewerkt aan het OV.

Gerbrand Bakker – Ezel, schaap en tureluur

Gerbrand Bakker komt uit een boerenfamilie. Hij brak in 2006 door met ‘Boven is het stil’. In deze en andere romans van hem komen heel wat dieren voorbij. De stukken in deze bundel schreef hij o.a. voor ‘De Groene Amsterdammer’. Het zijn scherpe observaties van dieren: honden, katten, pauwen, kippen en veel schapen.

Arnon Grunberg – Onder de mensen (luisterboek)

Arnon Grunberg gaat sinds 2006 regelmatig onder de mensen. Hij volgt hiermee het advies op dat Maxim Gorki gaf aan schrijvers. Op de twee cd’s van dit luisterboek staan twee door hemzelf voorgelezen reportages: ‘Afghanistan’ en ‘A Foreign affair’.

Raoul de Jong – It’s amaaazing

Ruim tien jaar geleden ging Raoul de Jong voor het eerst naar New York. Hij heeft 50 dollar bij zich. Zijn ontdekkingstocht begint wanneer hij een metrostation uitloopt en op Time Square staat: het centrum van de wereld!

Shantie Singh - Vervoering

Vervoering is een familieroman, of beter nog: een roman over een culturele gemeenschap, van de Hindoestaanse contractarbeiders die vanuit Indië naar Suriname werden verscheept, en later deels in Nederland zijn terecht gekomen. Shantie Singh beschrijft de vier generaties op drie continenten. Singh is naast schrijfster econoom - zij werkt voor de gemeente Rotterdam - en danseres! Zij schrijft ook columns en opiniestukken. Vervoering is uit 2014 en haar eerste roman. Het boek is geïnspireerd op haar eigen achtergrond en familie.

Jente Posthuma – Mensen zonder uitstraling

‘Mensen zonder uitstraling’ is het debuut van Jente Posthuma. Het boek en de schrijfster staan veel in de belangstelling. Terecht, want dit debuut is uitermate verfrissend. De vlot vertelde levensgeschiedenis van een vrouw waarvan de moeder jong overleden is en waarvan de vader, psychiater van beroep, moeite heeft contact te leggen met zijn dochter, is tegelijkertijd bijzonder humoristisch en bijzonder tragisch.

Maurice Pons – De seizoenen

Dit jaar op 8 juni (2016) overleed de Franse schrijver Maurice Pons. Hij werd geboren in Straatsburg in 1927, maar woonde meer dan vijftig jaar op een afgelegen plek in Normandië, Moulin d’Andé. Vanuit het 100 kilometer verder gelegen Parijs bezochten zijn vrienden hem, zoals Jean Moreau, François Truffaut, die de film Jules et Jim hier voor een deel opnam en collega-schrijver Georges Perec, die er maanden bivakkeerde en er het idee uitwerkte voor het e-loze boek ‘La Disparition’.

Alex Boogers – De tijger en de kolibrie

‘De tijger en de kolibrie’ uit 2010 is een boek met hetzelfde tempo en dezelfde directheid als ‘Alleen met de Goden’. Je leest het achter elkaar uit. Robert Borghart wordt wakker in een ziekenhuis, Hij weet zich praktisch niets meer te herinneren. Alex Boogers vertelt in etappes zijn verhaal, verspringend in de tijd.

Bert Natter – Begeerte heeft ons aangeraakt

Begeerte heeft ons aangeraakt is de debuutroman van Bert Natter. Het boek is uit 2008, mijn editie uit 2011 is de negende druk. Naast dat het een verkoopsucces was, werd het boek alom lovend besproken.

Alex Boogers - Wanneer de mieren schreeuwen

Voordat je ‘Wanneer de mieren schreeuwen’ openslaat weet je al dat het slecht afloopt. Sedar Socrates Soares werd op 1 februari 2003 nabij metrostation Slinge doodgeschoten. Dit boek gaat over hem.

J.M.A. Biesheuvel – P.C. Hooftprijs 2007

In 2007 ontving Maarten Biesheuvel de P.C. Hooftprijs. Deze bijzondere uitgave bevat zijn dankwoord, een feestrede, het juryrapport en een cd waarop Biesheuvel zijn nieuwste verhalen voorleest.

Marius Zeven - Bibliografie A.L. Snijders

A.L. Snijders debuteerde op latere leeftijd, hij was 49 jaar. In 1971 verliet hij Amsterdam om zich te vestigde in het Achterhoekse Lochem. Hij gaf hier les aan de politie-opleidingsschool. Altijd was hij al een verwoed brievenschrijver geweest, maar nu schreef hij dagelijks naar de mensen die niet zo snel meer bij hem over de vloer kwamen. Jan Vrijman, werkzaam bij het Parool, kreeg zijn brieven onder ogen en gaf hem ruimte in zijn krant. Dat was in 1986.

Anna Levander - Morten

Morten Mathijsen is politicus en hoofdpersoon is deze thriller. Dit is het derde boek, naast ‘The lord of the flies’ van William Golding en ‘Liefde en schaduw’ van Isabel Allende, dat centraal staat in de campagne ‘Nederland Leest’ van dit jaar. Het thema is democratie. Het decor voor deze thriller is de Haagse politiek en de nietsontziende  ambities van een ster in opkomst.