Mathijs Deen – De Hollander

 

Ik kende Mathijs Deen alleen van naam. Nadat ik onlangs een lang radio-interview met hem hoorde raakte ik in hem geïnteresseerd. Deen schrijft verhalen, romans en non-fictie. Hij heeft buitengewone interesse in het Waddengebied en schrijft hier ook over. In 2013 verscheen De Wadden, een geschiedenis en ook de roman Het lichtschip uit 2020 speelt in het gebied. De Hollander is zijn nieuwste boek. Zijn Duitse uitgever Der Mare Verlag vroeg of hij een Krimi kon schrijven. Dat had hij nog nooit gedaan, maar hij ging aan de slag. Het resultaat is goed gelukt.

Gerard Reve – De Avonden

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat deze klassieker uitkwam. Voor deze gelegenheid is er een herdruk beschikbaar voor € 7,50. Deze uitgave heeft het prachtige blauwe omslag dat eerder de Engelstalige editie sierde. De Avonden is een winterverhaal en bestaat uit tien hoofdstukken, waarin je de laatste tien dagen van het jaar 1946 volgt uit het leven van de 23-jarige Frits van Egters. 

 

Arjen van Veelen – Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken

Arjen van Veelen schrijft vooral non-fictie: journalistieke stukken en tegenwoordig columns voor NRC. Zijn boek Rotterdam dat dit jaar uitkwam is een groot succes.  Het boek uit 2017 met de merkwaardige titel Aantekeningen over het verplaatsen van obelisken was zijn eerste en tot nu toe enige roman. Qua stijl lijkt het boek erg op Rotterdam en Amerikanen lopen niet. De hoofdpersoon onderzoekt iets, zonder vastomlijnd plan en vertelt daarbij een persoonlijk verhaal.

 

W.F. Hermans – Ongebundeld werk 1979-1988

 

Het derde deel van het ongebundelde werk van W.F. Hermans sluit goed aan bij de eerdere twee delen die ik las over de perioden 1952-1979 en 1988-1995. Dat wil ten eerste zeggen dat je niet veel leest over zaken die hem in extreme mate bezighielden. Deze stukken kwamen namelijk terecht in de bundels die hij samenstelde voor publicatie. Ten tweede lees je veel over niet eigentijdse zaken, zoals negentiende-eeuwse schrijvers en de geschiedenis van de fotografie. Actuele polemiek kreeg kennelijk voorrang in wat hij bij leven wilde bundelen.

 

Nadia de Vries – De bakvis

  

De bakvis is het romandebuut van Nadia de Vries dat dit jaar is verschenen. Zij schreef eerder twee Engelstalige poëziebundels en promoveerde in 2020 op een onderzoek naar online afbeeldingen van dode lichamen. Van haar hand verscheen in 2019 Kleinzeer, een zeer persoonlijk boek. Als kind kreeg zij een zeldzame, meestal dodelijke ziekte. Zij werd plotseling genezen verklaard, maar jaren later werd zij ernstig depressief. “Ze zou dus toch leven. Maar hoe dat precies moest, had ze nooit geleerd. Hoe vind je een plek in een wereld waaraan je nooit hebt deelgenomen, en hoe pik je de draad weer op na een traumatische gebeurtenis?”

 

Anton Valens – Een wagon vol duivels

 

Ik heb praktisch alles van de vorig jaar overleden Anton Valens gelezen en was blij verrast toen er postuum een boek van hem verscheen. De korte roman Een wagon vol duivels is geheel in de stijl van zijn vorige werk en dus een klein meesterwerk. Ik las het boek niet maar luisterde het. Justus van Dillen las het deskundig voor. Meestal vind ik stemmetjes opzetten tijdens het voorlezen een afknapper, maar de paar maal dat Van Dillen een stukje zang van de hoofdpersoon Stanley opvoert zijn erg geslaagd.

 

Herman Brusselmans – Theet77

Herman Brusselmans kondigde al jaren geleden het boek met de titel Theet77 aan. Liefhebbers van zijn werk, waaronder ikzelf, keken ernaar uit. Dit jaar werd de schrijver 65 jaar, bovendien is zijn vaderschap aanstaande. Een uitstekend moment om het boek uit te brengen. De titel verwijst naar het adres waar hij als kind en jongeman woonde, in Hamme, Oost-Vlaanderen. Theet77 is een van de beste boeken die Brusselmans heeft geschreven. 

 

Gajto Gazdanov – Het fantoom van Alexander Wolf

Gajto Gazdanov (1903-1971) werd in de jaren twintig in de Parijse emigrantenpers vaak in een adem genoemd met Nabokov. Beiden werden gezien als dé beloftevolle jonge schrijvers van hun generatie. Gazdanov is in de vergetelheid geraakt. Pas enige tijd na de val van de Sovjet-Unie werd zijn werk opnieuw uitgegeven en vertaald. Het fantoom van Alexander Wolf verscheen oorspronkelijk in 1947. Deze Nederlandse vertaling van Yolanda Bloemen is van 2013. 

 

Anton Valens - Dweiloorlog

Vorig jaar (2021) overleed Anton Valens; hij was van 1964 en stierf dus veel te jong. Valens was kunstschilder en werkte in de thuiszorg. Zijn debuut uit 2004, Meester in hygiëne, bevat verhalen uit de praktijk van thuiszorgmedewerker Bonne. Hij schrijft met veel humor, maar ook met mededogen voor de oudjes waar hij over de vloer komt. Dweiloorlog uit 2008 is een vervolg op zijn debuut en bevat zes thuiszorgverhalen.

 

Arjen van Veelen – Amerikanen lopen niet

Na het lezen van zijn recent verschenen boek Rotterdam, was ik erg benieuwd naar het verblijf van Arjen van Veelen in Amerika. Hij heeft twee jaar in St Louis, Missouri gewoond. Zijn vrouw wilde erheen om onderzoek te doen aan de universiteit daar. Arjen nam zich voor om er in alle rust een roman te gaan schrijven. Zijn journalistieke nieuwsgierigheid bracht hem er echter toe zich uitvoerig in de stad te verdiepen en er over te schrijven in o.a. De Correspondent. Deze stukken groeiden in 2018 uit tot het boek met de aansprekende titel Amerikanen lopen niet. 

K. Schippers – Je moest me eens zien

Voor het najaarsnummer van Awater (2022) schreef ik de volgende recensie:

Op 12 augustus 2021 overleed K. Schippers. Je moest me eens zien was toen al zo goed als gereed. Je kunt de bundel lezen als een ‘The best of’ uit het oeuvre van K. Schippers, met dit verschil dat het recent werk is. De kwaliteit doet niet onder voor zijn eerdere werk en deze afscheidsbundel laat alle kanten van zijn poëzie zien. K. Schippers gebruikt graag beelden van gewone voorwerpen en fragmenten die hij ergens hoorde en noteerde. Hij verstaat de kunst van het gewone ongewoon maken.

Marli Huijer – De toekomst van het sterven

Sterven is steeds minder zichtbaar in onze maatschappij, we leven alsof we het eeuwige leven hebben. Overleven staat overal, met name binnen de gezondheidszorg voorop. Huijer pleit in De toekomst van het sterven voor meer zichtbaarheid van de dood en voor andere waarden dan zo lang mogelijk blijven leven. Voorbeelden die zij geeft van mensen die afzien van medische zorg zijn soms pijnlijk. Het wordt nauwelijks geaccepteerd als iemand ervoor kiest om geen behandeling te ondergaan en thuis omringd door vrienden te willen sterven in plaats van een half jaar langer te leven in een medische omgeving met alle ingrijpende behandelingen die daarbij horen.

 

Ine Boermans – Het liefdesinterbellum

Ine Boermans debuteerde vorig jaar met Een opsomming van tekortkomingen. De roman kreeg mooie kritieken, maar het was geen enorm verkoopsucces. Ik vond het een van de beste romans uit 2021. Het liefdesinterbellum is haar tweede roman. De hoofdpersoon is wederom Lot, een bijzonder personage dat zwalkend haar weg door het leven zoekt.

 

Donald Ray Pollock - Al die tijd de duivel

 

Donald Ray Pollock, geboren in 1954 in Knockemstiff Ohio, schreef tot nu toe slechts drie boeken. Knockemstiff (2008) en The Heavenly Table (2016) las ik met heel veel plezier. The devil all the time uit 2011 is meer van hetzelfde, dus ook erg goed. De roman speelt op het platteland van Ohio en West Virginia. Er komt een hoop geweld, alcoholisme en godsdienstwaanzin in voor. Het is ook een goed geschreven spannend verhaal, met een koppel dat zinloze moorden pleegt en een corrupte politieagent. En niet te vergeten bevat het boek de nodige bizarre humor.

 

Anne van Winkelhof – Alles wat ik wilde zeggen maar niet zei

Anne van Winkelhof schrijft verhalen en poëzie. Werk van haar verscheen in Hollands Maandblad en Tirade, en een dichtregel van haar staat op een vuilniswagen van de Roteb. Ik mocht haar een aantal malen zien optreden, voornamelijk in Leeszaal West in Rotterdam, een thuisbasis voor haar. Anne’s werk is persoonlijk en intens. In de zelfde Leeszaal presenteerde zij afgelopen zondag haar debuut. Alles wat ik wilde zeggen maar niet zei bevat brieven aan haar psychiater. Van 2018 t/m 2021 volgde zij therapie bij Ruud van der Schaar. Hij schreef een nawoord bij de brieven.