Teun van de Keuken – Goed volk

 

Teun van de Keuken ken ik een beetje van televisie maar vooral van zijn podcasts met Gijs Groenteman en met Yvette van Boven. Hij is een man die makkelijk vertelt over zijn persoonlijke eigenaardigheden, die denk ik binnen het autistische spectrum vallen. Een voorbeeld hiervan is zijn extreme behoefte aan structuur en zijn reactie die grens aan een paniekaanval als hij ergens te laat dreigt te komen. Zo had hij zich laatst vergist in het aanvangstijdstip voor het opnemen van een podcast met Gijs. Hij was een kwartier te laat en de hele uitzending bleef hij van slag. In Goed volk schrijft hij over zijn jeugd in Amsterdam in de jaren zeventig. 

 

Koos van Zomeren – Wat wil de koe

 

In de jaren negentig van de vorige eeuw was ik een gretiger lezer van het NRC Handelsblad. Naast het wereldnieuws sloeg ik de schaakrubriek, de Bommelstrip, het Scryptogram en diverse columnisten nooit over. Een van de leukste columnisten was Koos van Zomeren. Vanaf maart 1992 tot aan juni 1995 schreef hij iedere dag een stukje op de voorpagina, totaal 1001 stukjes. In het jaar 2000 zijn ze allemaal gebundeld onder de titel Ruim duizend dagen werk, maar ook eerder bracht hij selecties uit. In 1995 verscheen Wat wil de koe. Ik kende alle stukje al, maar Koos van Zomeren herlezen is beslist geen straf.

 

Bertram Koeleman – Dit is jouw tijd

 

Al enige tijd keek ik uit naar de nieuwe roman van Bertram Koeleman. Dit is jouw tijd is zijn vijfde boek en derde roman, naast twee verhalenbundels. Wat Koeleman schrijft verrast altijd. Zijn werk is niet autobiografische en kun je ook niet actueel noemen. Hij creëert een uniek universum, dat voor het Nederlandse taalgebied misschien alleen vergelijkbaar is met dat van Rob van Essen. In Dit is jouw tijd is de hoofdpersoon Mart Rebius begin veertig wanneer zijn vader overlijdt. Tijdens de begrafenis heeft hij een sterk gevoel, bijna een visioen, dat in zijn jeugd hem iets dramatisch is overkomen. Hij weet zelfs aan te duiden dat dit tijdens zijn zesde verjaardag moet zijn gebeurd.

 

H.M. van den Brink – Over het water

 

Deze korte roman (of novelle) uit 1998 heb ik helemaal gemist. De uitgave die ik las is uit 2010, een dertiende druk. Dat zegt al iets over het succes. Over het water heeft diverse prijzen gewonnen en is inmiddels in veertien talen vertaald. Het lijkt mij ook een boek dat veel door leerlingen wordt gelezen: niet al te dik en een begrijpelijk, goed geschreven verhaal waar elementen inzitten die het voldoende diepgang geven. Het verhaal speelt eind jaren dertig in Amsterdam en de hoofdpersoon is een jongen die een groot talent voor roeien heeft.

 

Kees ’t Hart – De ziekte van de bewondering

 

Niet alleen ben ik een liefhebber van de romans, verhalen en poëzie van Kees ’t Hart, ook zijn non-fictie werk bevalt mij erg goed. Eerder las ik zijn briefwisseling met Maarten ’t Hart over Vestdijk. Vooral zijn fanatisme spreekt mij erg aan. Je kunt wel spreken van een leesobsessie. Ook zijn dwang om echt alles over een onderwerp te willen weten werkt bij mij aanstekelijk. In deze bundel uit 2002 onderzoekt hij deze ziekte, de ziekte van de bewondering.

 

Bregje Hofstede – Oersoep

 

Bij Drift, de vorige roman van Bregje Hofstede, had ik al het gevoel een pijnlijk persoonlijk verhaal te lezen, bij haar nieuwste boek is dit gevoel nog sterker. Oersoep is een roman en gaat over een jonge vrouw en de verhouding die zij heeft tot haar lichaam en haar directe omgeving. Hofstede beschrijft onder meer zeer plastisch een bevalling, een psychedelische trip en de seksuele symbiotische relatie met haar vriend. Deze verhalen voelen heel persoonlijk aan. De schrijfster zegt hier zelf over: “Ik merk gewoon in interviews dat het heel moeilijk is om over het boek te praten. De focus verschuift snel naar mijn persoonlijk leven. Ik neem me steeds voor zo veel mogelijk bij de roman te blijven. Maar het is een interessante tweespalt.” 

Hein de Haas – Hoe migratie echt werkt

 

Migratie is een onderwerp dat constant in de politieke belangstelling staat en voor veel verdeeldheid zorgt. Opmerkelijk is dat er in het maatschappelijk debat zo weinig met kennis van zaken over gesproken wordt. Feiten en cijfers spelen nauwelijks een rol, emotie des te meer. Hein de Haas doet al dertig jaar onderzoek naar migratie en schreef dit kloeke boek erover om politici en geïnteresseerden een beter beeld te geven van wat er werkelijk aan de hand is. Ik hoop dat politici er hun voordeel mee doen. De Haas probeert afstand te houden van politieke stellingnames, wat soms lastig is. 

 

Annie Ernaux – De jaren

 

De Franse schrijfster Annie Ernaux ontving in 2022 de Nobelprijs voor de literatuur. Zij debuteerde half jaren zeventig en schreef novellen en romans die grotendeels autobiografisch zijn. Ernaux groeide op in Normandië in een milieu van arbeiders en kleine middenstanders. Haar werk bevat maatschappelijke thema’s als armoede, maatschappelijk stijging en vrouwenrechten. Les Années uit 2008 wordt als haar hoofdwerk beschouwd. In 2020 verscheen de Nederlandse vertaling van Rokus Hofstede en kreeg zij ook in Nederland bredere bekendheid. De jaren is tegelijkertijd een persoonlijk verhaal en een geschiedenis van Frankrijk vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog tot aan de eenentwintigste eeuw.