Lisa Ridzen – De kraanvogels vliegen naar het zuiden

Lisa Ridzén is sociologe en groeide op in het Noorden van Zweden. Zij komt uit een houthakkersfamilie en voor haar debuut heeft zij zich laten inspireren door haar eigen familie. De hoofdpersoon is de negentachtig-jarige Bo. Hij woont zelfstandig in het huis waar hij ook is opgegroeid. Zijn jämthund Sixten is zijn beste kameraad, maar de verzorging wordt een steeds groter probleem. Gelukkig heeft hij dagelijks thuiszorg en een aantal medewerkers laat Sixten uit. Zijn zoon Hans vindt het niks en wil de hond zo snel mogelijk herplaatsen. Ridzén heeft het verhaal deels gebaseerd op de aantekeningen van het thuiszorgteam dat voor haar grootvader zorgde. De kraanvogels vliegen naar het zuiden is een internationale bestseller. De Nederlandse vertaling is van Geri de Boer.

 

Tove Ditlevsen – Kwaad geluk

 

Kwaad geluk is een verhalenbundel uit 1963. Ditlevsen publiceerde deze een paar jaar voordat haar autobiografische trilogie verscheen. In het autobiografische titelverhaal beschrijft zij haar leven als tiener en jongvolwassene. In Jeugd, het tweede deel van haar trilogie wordt dit uitgebreider beschreven. De andere verhalen uit de bundel zijn minder autobiografisch, maar zij ademen wel helemaal de sfeer die je in al haar boeken, ook de autobiografische, terugleest. In 2023 verscheen de Nederlandse vertaling van Kwaad geluk, door de vaste vertaler van haar werk, Lammie Post-Oostenbrink.

 

Tove Ditlevsen – Vilhelms kamer

Vilhelms kamer is de laatste roman die Tove Ditlevsen schreef. Het boek is uit 1975, zij stierf een jaar later. Het is het vijfde boek dat ik lees van haar; ik vind het haar beste. De zware thema’s uit haar trilogie en uit De gezichten keren terug in dit boek. De hoofdpersoon en kinderboekenschrijfster Lise verkeert in een staat van geestelijke ontreddering en haar twintigjarige huwelijk met de krantenman Vilhelm wordt op de achterflap omschreven als een loopgravenoorlog. Hoewel er tragische passages in de roman zitten is de toon licht en is de manier waarop zij situaties en personen beschrijft erg humoristisch. Vilhelms kamer is net uitgebracht in de Nederlandse vertaling, wederom van Lammie Post-Oostenbrink.

Tove Ditlevsen – De Gezichten

 

Na het succes van de Kopenhagen trilogie publiceerde Das Mag in 2022 de Nederlandse vertaling van De Gezichten (van Lammie Post-Oostenbrink). De roman verscheen oorspronkelijk in 1968, dat is in de periode waarin de trilogie in Denemarken werd uitgebracht. Het boek lijkt autobiografisch en gaat over een vrouw die vanwege een psychose wordt opgenomen in een inrichting. Detlevsen is zelf opgenomen geweest. Zij beschrijft in korte, heldere zinnen een ervaring die zij zelf heeft doorgemaakt.

Tove Ditlevsen – Afhankelijkheid

 

Na het lezen van de eerste twee delen moest ik natuurlijk ook Afhankelijkheid, het derde deel van de Kopenhagentrilogie, lezen. In 2020 verscheen de Nederlandse vertaling van de hand van Lammie Post-Oostenbrink. Ditlevsen (1917-1976) begint dit deel van haar memoires bij de start van haar schrijfcarrière. Op haar twintigste publiceerde zij haar eerste gedicht in een tijdschrift; dit kwam aan de orde in deel twee. In 1939 verschijnt haar eerste dichtbundel en in de oorlog volgt er een roman.

Tove Ditlevsen – Jeugd

In 2020 verscheen de Nederlandse vertaling van het tweede deel van de memoires van Tove Ditlevsen (1917-1976) bij uitgeverij Das Mag. De vertaling van Jeugd is net als het eerste deel van Lammie Post-Oostenbrink. Het boek verscheen oorspronkelijk in 1967. Het verhaal begint op haar vijftiende, wanneer zij haar eerste baantje heeft en eindigt bij de publicatie van haar poëziedebuut aan de begin van de Tweede Wereldoorlog.

Tove Ditlevsen – Kindertijd

De Deense Tove Ditlevsen (1917-1976) is een veelgelezen auteur in haar eigen land. Vanaf 2020 werd haar werk in het Nederlands vertaald door Lammie Post-Oostenbrink. Ditlevsen is hier vooral bekend geworden door haar autobiografische trilogie (1967-1971), waarvan Kindertijd het eerste deel is. Tove groeide op in Vesterbro, toen een armoedige wijk in Kopenhagen; nu is het een gewilde plek om te wonen. Haar vader was een werkeloze arbeider die zich actief bleef inzetten voor de vakbond; haar moeder deed weinig meer dan wat rondhangen en het leven van haar huisgenoten vergallen.

 

Alex Schulman – De overlevenden

In Zweden is Alex Schulman een populaire en gevreesde columnist. Hij maakt ook een zeer goed beluisterde podcast. Als schrijver kreeg hij bekendheid met autobiografische boeken over zijn familie. De overlevenden is zijn eerste roman. De Nederlandse vertaling is van Angélique de Kroon. Door verschillende mensen werd mij dit boek aangeraden. Ik las er ook louter positieve verhalen over. De uitgever heeft het over “een weergaloos en intens verhaal”. De verwachtingen waren dus hoog gespannen. Dan kan een boek alleen maar tegenvallen en dat deed het ook.

Jens Christian Grondahl – Dagen als gras

Jens Christian Grøndahl (1959) is een van de grootste Deense schrijvers van dit moment. Hij schrijft verschillende genres, zoals toneelstukken, kinderboeken en essays, maar het meest bekend is hij om zijn romans. Ieder jaar komt hij wel met een nieuw boek. De meeste boeken, met name zijn romans, worden vertaald in het Nederlands. Dagen als gras is een dikke verhalenbundel uit 2020, onlangs vertaald door Femke Muller.

 

Hans-Olav Thyvold – Brave honden halen de Zuidpool niet

De Noor Hans-Olav Thyvold (1959) schreef eerder non-fictie. Brave honden halen de Zuidpool niet is zijn eerste roman. Het boek is inmiddels in diverse Europese talen vertaald. Ik werd aangetrokken door het boek vanwege het omslag. Ik las op de achterflap dat een hond de hoofdrol speelt in het verhaal. Bovendien komt ontdekkingsreiziger Roald Amundsen er in voor. Redenen genoeg om dit boek te lezen.

Philip Teir - Familie

Familie wordt op het omslag aangeprezen als het Europese antwoord op Jonathan Franzen. Ik denk dat hier de uitgever wat overdrijft. Philip Teir is een Fins-Zweedse schrijver, geboren in 1980. Hij heeft meerdere romans en poëziebundels geschreven en is in Scandinavië redelijk populair, daarbuiten is hij alleen bekend van deze roman. De oorspronkelijke titel luidt Vinterkriget, wat winteroorlog betekent; de Engelse titel is The Summer House. Familie is als titel een wat onbegrijpelijke keuze. En welke roman gaat niet over familie?

Jens Christian Grondahl – De storm

Een uitgever zorgt meestal voor een verleidelijke tekst op de achterflap van een nieuw boek. Bij De storm van de Deense schrijver Jens Christian Grøndahl ontbreekt deze. Bij nieuwe lezers van zijn werk kan dit verwarrend overkomen, trouwe lezers weten dat ieder boek van Grøndahl goed is, ongeacht het onderwerp. Adam Huus is de hoofdpersoon in De storm. Hij is een schrijver van begin zestig en om hem heen vallen mensen weg. Hij wordt vooralsnog niet geraakt. Hij zit als het ware in het oog van de storm, waar het rustig is.

Johan Harstad – Heterdaad

Tijdens het schrijven van de dikke roman Max, Mischa & het Tet-offensief had Johan Harstad er behoefte aan zich af en toe te ontspannen. Dat deed hij, althans dat beweerde hij, door het schrijven van korte detective-parodieën met privédetective Heterdaad in de hoofdrol. Deze stukjes zijn gebundeld als de verzamelde werken van Frode Brandeggen. De annotaties door Bruno Aigner beslaan een groot deel van het boek.

Johan Harstad – Max, Mischa & het Tet-offensief

De Noor Johan Harstad is na de romans Hässelby en Buzz Aldrin, waar ben je gebleven? internationaal doorgebroken. In Nederland heeft hij een grote schare trouwe fans, die zich vorig jaar gretig stortte op het 1200 pagina’s dikke Max, Mischa & het Tet-offensief. Ik hoorde van diverse lezers dat zij het boek in enkele dagen hadden verslonden. Ik begon er een paar weken terug aan: een prachtig boek. Ik liep af en toe vast en deed er dus wat langer over om het boek uit te lezen.

Per Olov Enquist – De vijfde winter van de magnetiseur

De Zweedse schrijver Per Olov Enquist is vooral bekend om zijn historische romans. De vijfde winter van de magnetiseur uit 1964 gaat over de wonderdokter Friedrich Meisner, die eind achttiende eeuw een Duits dorp in de ban hield. De figuur Friedrich Meisner heeft echt bestaan, onder de naam Friedrich Mesmer.

Erik Valeur – Het zevende kind

Het zevende kind werd in 2013 na het uitkomen van de vertaling al gauw een bestseller in Nederland. In Denemarken was het boek van Erik Valeur, zijn debuutroman, met prijzen overladen. Het boek is een literaire thriller, maar veel beter dan wat er in Nederland onder deze noemer wordt geproduceerd. Het zevende kind is een ideaal vakantieboek: spannend, goed geschreven, een tikje diepzinnig en dik. Net als in veel Deense politieseries lijkt de misdaad verweven met het politieke establishment.

Jens Christian Grondahl – Vaak ben ik gelukkig

Jens Christian Grøndahl is een van de belangrijkste hedendaagse schrijvers van Denemarken. Zijn boeken worden consequent vertaald in het Nederlands. De korte roman Vaak ben ik gelukkig bevat alles wat zijn werk zo mooi maakt: een beheerst melancholische stijl, een verhaal dat oproept tot vragen en een boeiend en wat dubbelzinnig karakter als hoofdpersoon. 

Jens Christian Grondahl - Hartslag

Van Jens Christian Grøndahl zijn er inmiddels vijftien boeken vertaald in het Nederlands. Hij krijgt steeds meer waardering en zijn trouwe schare liefhebbers groeit. Hartslag is uit 1999 en in 2005 vertaald door Gerard Cruys.

Jens Christian Grondahl – Portret van een man

Van Grøndahl las ik onlangs de korte roman Dat weet je niet, die ik wat vond tegenvallen. Het recente ‘Portret van een man’ is veel beter. In ruim 350 pagina’s wordt het hele uiterlijke en innerlijke leven van een redelijk normale man op een prachtige manier weergegeven.

Jens Christian Grondahl – Dat weet je niet

Vanaf half jaren 90 worden alle boeken van de grote Deense schrijver Jens Christian Grøndahl in het Nederlands vertaald, al ruim een dozijn. Door de uitverkiezing van ‘Portret van een man’ tot boek van de maand door het DWDD-boekenpanel staat hij weer wat meer in de belangstelling.