Eva Meijer – Muizenleven

Eva Meijer is schrijver, filosoof, dichter, wetenschapper en meer. Hen schrijft veel en is in het bijzonder geïnteresseerd in gedrag van niet-menselijke dieren. Vanaf 2020 nam Meijer ex-laboratoriummuizen in huis en verzorgden ze een aantal jaren. Het waren drie groepjes van in totaal vijfentwintig vrouwelijke muizen. Hen observeerde ze, maakte contact en probeerde hun taal en hun complexe sociale leven te begrijpen. In Muizenleven doet Meijer hier verslag van. Het boek is ook een pleidooi om meer gelijkwaardig met niet-menselijke dieren om te gaan.

Anne Broeksma - Een verhaal met schubben

 

Anne Broeksma is schrijver en dichter en is al vanaf haar jeugd geïnteresseerd in natuur en dieren. Bij toeval kwam het schubdier op haar weg en ze raakte erdoor gefascineerd. In 2017 bedacht zij dat er een boek over te schrijven viel, maar kreeg de vraag of dat wel ging lukken, een heel boek vullen met één dier. Zes jaar later vraagt ze zich af hoe zij over het schubdier slechts één boek kon schrijven. Zij heeft met het prachtige Een verhaal met schubben laten zien dat het schubdier een onuitputtelijk bron van verhalen en onderzoek is. In het boek beschrijft ze haar eigen zoektocht, gaat zij op verschillende plaatsen in Afrika en Zuidoost Azië op zoek naar dit wonderlijke wezen en vertelt zij het verhaal van stroperijen en illegale handel. Na lezing kun je concluderen dat in vergelijking met het intelligente en schattig uitziende schubdier de mens een dom en wreed wezen is.

 

Dik van der Meulen - Het Buurtbos

Dik van der Meulen is biograaf en historicus. Hij schreef onder meer een biografie over Multatuli en over Koning Willem III. Hij heeft ook veel interesse in natuur en Jac. Thijsse is een van zijn helden. In 2007 verwierf hij een huisje, door hemzelf datsja genoemd, aan de zuidwestelijke Veluwezoom. Hij besloot een dagboek met tekeningen bij te houden over zijn natuurobservaties, voornamelijk op en rond zijn datsja. Via Nicolien Mizee, een stadgenoot en vriendin, kreeg uitgeverij Van Oorschot lucht van dit dagboek. Een redacteur liet hem weten: “Dat gaan we dus uitgeven.”

Bibi Dumon Tak – In een groen knollenland

 

Bibi Dumon Tak schrijft vooral non-fictie voor kinderen. Veel van haar boeken gaan over dieren. Ze won hiermee een hoop griffels en andere prijzen. Ik ken haar werk niet zo goed, maar zag haar vorig jaar bij Zomergasten en heb geboeid de uitzending uitgekeken. Het was een van de betere edities, waar Theo Maassen er een beetje voor spek en bonen bijzat. Een van haar onderwerpen was de jacht. In haar schotschrift In een groen knollenland zet zij krachtig uiteen waarom zij een fel tegenstander is van deze elitaire hobby om puur voor je plezier levende wezens te vermoorden.

 

Koos van Zomeren – Wat wil de koe

 

In de jaren negentig van de vorige eeuw was ik een gretiger lezer van het NRC Handelsblad. Naast het wereldnieuws sloeg ik de schaakrubriek, de Bommelstrip, het Scryptogram en diverse columnisten nooit over. Een van de leukste columnisten was Koos van Zomeren. Vanaf maart 1992 tot aan juni 1995 schreef hij iedere dag een stukje op de voorpagina, totaal 1001 stukjes. In het jaar 2000 zijn ze allemaal gebundeld onder de titel Ruim duizend dagen werk, maar ook eerder bracht hij selecties uit. In 1995 verscheen Wat wil de koe. Ik kende alle stukje al, maar Koos van Zomeren herlezen is beslist geen straf.

 

Mike Unwin – Een reis om de wereld in 80 vogels

Na een reis om de wereld in 80 bomen en 80 planten is het nu de beurt aan de vogels. De vorige twee boeken las ik met veel plezier. De combinatie tussen biologie en cultuurhistorische achtergronden maakten de boeken bijzonder. In dit vogelboek gaat het vooral om de vogels, niet om de mens. Zowel de auteur als de tekenaar zijn anders dan bij de eerdere twee boeken. Het concept is hetzelfde. Iedere vogel wordt in één of twee pagina’s besproken en met prachtige en vaak nauwkeurige illustraties verlevendigd. 

Dave Goulson – De vlucht van de hommel

Dave Goulson is bioloog en zet zich in voor natuurbescherming. Zijn vakgebied is de hommel. Eerder las ik van hem Een verhaal met een angel, een boek dat naast inzicht in het gedrag van hommels, vooral de liefde voor hommels overbrengt. In De vlucht van de hommel uit 2017 gaat hij op zoek naar plekken waar bedreigde hommelsoorten te vinden zouden zijn, zowel in Groot-Brittannië waar hij woont als daarbuiten. De conclusie die je vooraf al kunt trekken is dat het niet goed gaat met veel hommelsoorten. 

Kees Heij en Jacques Vos – De huismus

Sinds een paar jaar brengt uitgeverij Atlas Contact deze vogelserie uit, waarbij per deel een specialist één vogelsoort uitlicht. De delen zijn mooi uitgegeven en geschreven voor een breed publiek. De raaf, de merel, de meerkoet, de grutto en de bergeend zijn enkele van de titels. De huismus is geschreven door een duo, waarvan Kees Heij de mussenspecialist is. Hij promoveerde op de mus. Jacques Vos is, zoals hij in het eerste hoofdstuk beschrijft, van jongs af aan vogelaar in hart en nieren.

 

Midas Dekkers – Wat loopt daar? Een biologische kijk op rassen

Midas Dekkers is een bekende Nederlander die geregeld op televisie zijn onderkoelde mening geeft over allerlei menselijke gedrag. Graag relativeert hij dingen waar andere mensen nogal warm voor lopen zoals sporten en kinderen krijgen. Hij presenteert zich dan graag als wetenschapper, die objectief stelling neemt, altijd met de nodige humor. In Wat loopt daar? is hij op en top de bioloog. Hij geeft zijn kijk op het begrip ras en betrekt in zijn verhaal tallozen onderwerpen, wanneer die maar enigszins met het onderwerp te maken hebben. 

 

Eva Meijer – De weer-wolf als schrijver

 

Eva Meijer is romanschrijver, filosoof, wetenschapper en meer. Op 26 februari 2021 verzorgde zij als opening van festival Woordnacht de vierde Blamanlezing. Het thema van het festival was De terugkeer van de wolf. Meijers lezing sloot hier volledig op aan. Ik volgde de lezing online. Nu is er de gedrukte uitgave. Zoals wel vaker is het boek beter dan de film. Meijer verwijst veel naar haar bronnen. Als lezer kun je op je gemak deze literatuur nazoeken.

 

Elli H. Radinger – De wijsheid van wolven

Sinds een paar jaar is de wolf terug in Nederland. De publieke belangstelling voor deze bijzondere diersoort is flink toegenomen. Zowel liefhebbers als critici laten zich horen. De Duitse wolvenonderzoeker Elli H. Radinger behoort duidelijk bij de liefhebbers. Zij noemt zichzelf een wolfaholic. De wijsheid van wolven kwam uit in 2017. Radinger heeft veel groepen wolven geobserveerd in met name het Yellowstone National Park in de VS. Later in haar boek bespreekt zij ook de terugkeer van de wolf in Duitsland.

Menno Schilthuizen – Darwin in de stad

Menno Schilthuizen won met Darwin in de stad in 2018 de Jan Wolkers Prijs voor het beste natuurboek, volkomen terecht. In het boek verdedigt hij de stelling dat evolutie zich in stedelijke gebieden met een enorme snelheid voltrekt en dat dit waarneembaar en meetbaar is. Om deze centrale stelling te onderbouwen trekt hij een enorme hoeveelheid voorbeelden uit de kast. Hij schrijft uitstekend en weet zelfs literaire spanning op te bouwen in deze voorbeelden.

Eva Meijer – De soldaat was een dolfijn

Eva Meijer is allround kunstenaar. Zij schrijft, tekent, maakt muziek, filosofeert en is onlangs gepromoveerd. ‘De soldaat was een dolfijn’ is verkorte versie van haar proefschrift ‘Political animal voices’. De centrale vraag in haar boek is hoe we op een democratische manier kunnen samenleven met niet-menselijke dieren. Hiervoor is medezeggenschap van niet-menselijke dieren nodig.

Eva Meijer – Het vogelhuis

Ik had nooit van Len Howard gehoord. Zij leefde van 1894 tot 1973 en onderzocht vogelgedrag op een manier die toen niet gebruikelijk was. Eva Meijer beschrijft in deze roman haar levensgeschiedenis en probeert haar motieven te verbeelden. Over het leven van Len Howard is weinig bekend. Meijer vermengt in ’Het vogelhuis’ bekende feiten over haar leven en haar werk met fictie. Het resultaat is een ontroerende roman over iemand die zich terugtrekt uit de wereld om te onderzoeken wat haar het liefst is. Zij loopt hierbij tegen vooroordelen uit de biologische wetenschap op.

Monica Wesseling – Waarom spreeuwen bloemen plukken en trillende muizen slimmer zijn

Monica Wesseling schreef eerder twee boekjes met de titels ‘Waarom krijgt een specht geen hoofdpijn?’ en ‘Kan een regenworm ook verzuipen?’. Hierin legt zij kort een wonderlijk detail uit het dierenrijk uit. De stukjes zijn grappig geschreven en wetenschappelijk onderbouwd.

Pauline Slot – De hond als medemens

Ik ben gek op honden en lees vanzelfsprekend graag boeken over honden. Gerbrand Bakker, Jan Siebelink en Koos van Zomeren hebben liefdevol over hun hond geschreven. Het wachten is op Maarten ’t Hart. Wanneer schrijft hij eens een boek over zijn hond Roef? ’t Hart is een hondenliefhebber en noemde ‘De hond als medemens’ een heel erg mooi boekje over hoe het is om een hond te hebben. 

Gerbrand Bakker – Ezel, schaap en tureluur

Gerbrand Bakker komt uit een boerenfamilie. Hij brak in 2006 door met ‘Boven is het stil’. In deze en andere romans van hem komen heel wat dieren voorbij. De stukken in deze bundel schreef hij o.a. voor ‘De Groene Amsterdammer’. Het zijn scherpe observaties van dieren: honden, katten, pauwen, kippen en veel schapen.

Dave Goulson – Een verhaal met een angel

Kunnen driehonderd pagina’s tekst over hommels interessant genoeg zijn om te blijven lezen? Het antwoord is ja. Dave Goulson is hommel-onderzoeker en schrijft aanstekelijk over het gedrag van hommels. Hij gaat in op de invloed die zij hebben op de natuur en hoe de intensieve landbouw hun leefgebied heeft verkleind. De wetenschap weet nog weinig over het gedrag van hommels. Goulson schrijft erover hoe hij en zijn collega’s onderzoek uitvoeren om meer kennis over hommels te vergaren. Sommige soorten zijn al uitgestorven in Groot-Brittannië. Met een hommelstichting probeert hij met vele anderen het tij te keren.

Tania Heimans – Het huis met de leeuwen

Het huis met de leeuwen is een fijn Rotterdams boek. Het gaat over de Rotterdamsche Diergaarde van voor de oorlog en over Corry Kuiper-de Jongh, de vrouw van de directeur. Tania Heimans heeft het boek opgezet als roman, maar je kunt het ook als een geschiedschrijving of een biografie lezen.

Katten van de straat

De stichting Zwerfkatten Rijnmond bestaat 12½ jaar. De vele vrijwilligers (80!) en 5 parttime medewerkers zetten zich in voor katten die om de een of andere reden op straat zijn beland.