woensdag 19 juli 2017

Bert Natter – Remington

‘Remington’ is het verhaal van een vader en zoon die samen een tocht maken vanuit Hamburg naar huis. Remington is de schrijfmachine die deze oude dichter overal naartoe meeneemt. Hij leeft voor een groot deel in het verleden. Het eigenlijke verhaal gaat over hun gezamenlijke verleden.


Op de eerste pagina is meteen duidelijk dat de vader de tocht niet overleeft. Het verhaal schakelt van het einde van de rit naar het begin en naar gebeurtenissen uit het verleden. De vader heeft Parkinson. Alleen terug naar huis rijden lukte niet meer. Daarom belde hij zijn zoon om hem te halen. Met de oude Mercedes krijgen zij pech, zodat zij nog een dag langer onderweg zijn.

Het is niet vaak meer voorgekomen dat hij zo lang dicht bij zijn vader is. Hij draagt zorg voor hem, scheert hem en helpt hem met eten. De vader is een intelligente en eigenwijze man. Hij moet niks van moderniteiten hebben zoals een mobiele telefoon of popmuziek. Hij haalt in de verhalen die hij vertelt vaak Duitse filosofen en schrijvers aan.

De zoon omschrijft de verhouding met zijn vader als een van liefdevolle afstand. “Zelfs zo dicht bij hem, binnen zijn aura, om het zo te noemen, kreeg je niet het gevoel hem nabij te komen, dat gebeurde eerder als je tegenover hem zat en met hem sprak. Het liefst keek hij langs je heen, meestal waren zijn ogen op zijn bord, zijn glas, een boek, de krant, in de verte of op mensen die niet terugkeken gericht.”

Het merkwaardige is dat uit het verhaal deze afstand helemaal niet blijkt. De vader is inderdaad erg aanwezig en bepalend. Hij is joviaal tegenover vreemden en doet waar hij zin in heeft. Maar in hun gesprekken voel je voortdurend liefde. Natter beschrijft de eigenwijze vader op een prachtige manier. De vader drukt zich nogal statig uit. Dit levert mooie zinnen op. Wanneer er in de hotelkamer een bad blijkt te zijn en de zoon vraagt of hij in bad wil, zegt hij: “Ja, een uitstekend idee. Mijn geest voelt de behoefte alleen met mijn lichaam te zijn.”

De zoon is een abstract kunstenaar - maker van grootschalige werken - maar de vader denkt veel vrijer en staat meer open voor nieuwe dingen. Hij heeft de hele reis een map met gedichten in zijn hand. De zoon vertrouwt erg op informatie op zijn mobiel, bijvoorbeeld voor het weer. “In plaats van naar de wereld te kijken, in dit geval naar de wolken, kijk je naar een afspiegeling van de wereld, die door onbekende grootheden wordt gefabriceerd, en stelt die boven de werkelijkheid – zoals een fanaticus zijn heilige boek.”

Uit de verhalen van vroeger schept Natter een afgerond leven, met alle tragiek en mooie momenten. De passage waarin vader en zoon de spullen van de overleden moeder opruimen is erg goed. Op de vraag of haar nachtgewaad bewaard moet worden, antwoordt hij: “Waarvoor? In jouw wereld wordt het nooit meer ochtend voor je moeder.”


Het einde van de tocht en de aangekondigde dood van de vader komen toch wat uit de lucht vallen. In het hele boek zijn er allerlei vooruitwijzingen, bijvoorbeeld in de schrijvers en de muziekstukken die hij aanhaalt. Toch vond ik het einde wat onverklaarbaar. Dat is jammer.

Geen opmerkingen: