Geachte heer
M. is een onmiskenbaar Koch-boek: tamelijk spannend, tamelijk goed geschreven,
veel rancune en iets te langdradig. Als luisterboek is het redelijk te
consumeren. Kees Hulst leest het voor. Hij probeert zijn stemgeluid op dat van
Koch te doen lijken.
De heer M.
staat voor Harry Mulisch, al mag je dat in een roman natuurlijk niet zeggen.
Naast een thriller is het een parodie op de Amsterdamse literaire wereld. M. is
een oude schrijver op zijn retour. Hij heeft wel een jonge vrouw en schrijft
nog steeds succesvolle romans, maar bestsellers worden het niet.
M. heeft lang geleden een boek
geschreven over de verdwijning van geschiedenisleraar Jan Landzaat. De leraar had
een verhouding met een leerlinge. Deze was voorbij, maar Jan kon haar niet
vergeten. Hij zocht haar op in een vakantiehuisje, waar zij met haar nieuwe
vriend verbleef. Daarna is Landzaat vermist.
De vriend van het meisje speelt een
belangrijke rol in deze roman. Het verhaal wordt deels vanuit zijn perspectief
verteld, zowel in het heden als in het verleden. Zonder teveel de plot te
verklappen ligt de spanning van het boek in het wisselen van het perspectief en
het schakelen in de tijd. Vaak breekt een verhaal plotseling af om veel later
vanuit een ander gezichtspunt opgepakt te worden. Zo voedt Koch de lezer beetje
bij beetje met informatie.
Naast
de spanning die langzaam wordt opgebouwd en naar een toch wel verrassende
ontknoping voert, is de roman een parodie en laat Koch een nogal triest
mensbeeld zien. De hoofdpersonen zijn bijna allemaal cynisch. Zowel M. als het
mysterieuze vriendje, als leraar Landzaat haten middelmatigheid.
Vooral
de frustratie, waarschijnlijk ook Kochs frustratie, over de middelbare school
komt ruim aan bod. Een leraar heeft per definitie een middelmatige
intelligentie, anders was hij geen leraar geworden. De heer M. heeft weinig
goeds te melden over bibliotheken: bibliothecaressen zijn weerzinwekkende
wezens. Ze zien er allemaal hetzelfde uit: lelijk haar en armoedig gekleed.
Bibliotheekboeken zijn vies. Hij kan zich niet voorstellen dat iemand
vrijwillig zulke boeken zou willen lezen.
Dergelijke grappig bedoelde clichés
staan er meer in dit boek. Schrijvers zijn allemaal ijdeltuiten. Oudere mannen
hebben allemaal een jongere vriendin, enzovoorts. De manier waarop er op wordt
afgegeven door de personages doet denken
aan het gezeur waar Youp van ’t Hek ons elke week op trakteert.
Ondanks deze terugkerende clichés is Geachte heer M. een amusant, misschien net iets te lang, boek. Het luisterboek
is gratis te downloaden via de luisterbieb-app.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten