woensdag 5 november 2014

Het beste uit 20 jaar Hard Gras



Hard Gras is een literair voetbaltijdschrift en bestaat twintig jaar. Deze bundel, de titel zegt het al, bevat een selectie van de beste stukken uit die twintig jaar.
In het forse boek staan stukken van Hermans Brusselmans, Peter Buwalda, Thomése en vele andere schrijvers. Wat opvalt is dat veel verhalen gaan over vroeger: ouder wordende mannen die met nostalgie terugkijken op hun eigen voetbalverleden als jongetje (zoals in het prachtstuk van Jan Wolkers) of op het roemrijke verleden van een club als Feyenoord.

Michel van Egmond vertelt hier mooi over in zijn bijdrage getiteld ‘Altijd op zoek naar de verloren tijd’. Hij schrijft over het eren van de wereldbeker, over Coen, John, Van Hanegem en het zoemen in de Kuip.

Soms is nostalgie vermengd met frustratie, zoals bij Herman Koch, die nog steeds kwaad is op zichzelf en op zijn linkse verleden. Hij haat Bob Dylan en mag eindelijk van zichzelf openlijk van voetbal houden. Martin Bril vond vroeger ook dat hij als schrijver of intellectueel geen voetballiefhebber mocht zijn, vreemd.

Anna Enquist heeft hier nooit last van gehad. Zij is naast schrijfster en psychoanalytica verwoed Feyenoordsupporter. Van haar is een ontroerend verhaal opgenomen, Honger. Een jong meisje wordt verliefd op Jaak. Hij werkt in een cafetaria maar is vooral voetballer. Samen met haar vriendin gaat zij naar een belangrijke wedstrijd om hem te zien. Na afloop is zij samen met hem. Hij is anders, ruwer en wil dingen die zij niet wil.

Er staan ook verhalen in deze bundel die over supporters gaan. Het meest waanzinnige verhaal is van Özcan Akyol. Hij beschrijft het weekend van de wedstrijd Go Ahead Eagles – Zwolle, twee aartsrivalen. De terechte titel luidt: Indrinken voor de slag aan de IJssel. De ik-figuur is voor Kowet, de plaats van handeling is café Zinc in Deventer en er wordt tomeloos gezopen. De twee nieuwe vrienden, die hij vrijdag ontmoet, heten Robbie en Pulletje. Zij bereiden zich voor de op de wedstrijd van zondag, maar zaterdagnacht gaat het mis.

Gedronken wordt er ook in het verhaal van P.F. Thomése. Een dikke Duitse ex-voetballer is totaal de weg kwijt in New York: humor en tragiek ineen.

Niet alles is even mooi in deze dikke bundel. Als het te veel over voetballen zelf gaat of als er teveel namen van spelers passeren die mij niks zeggen, haak ik af. En een enkeling kan gewoon niet schrijven, zoals Henk Spaan.

Verheugend is het dat geen enkel verhaal over Ajax gaat. Des te meer wordt er over Feyenoord geschreven. Misschien leent tragiek zich meer voor literatuur dan vrolijkheid.

Het 20-jarige feestje van Hard Gras wordt voortgezet tijdens het lezersfeest van komende zaterdag, 8 november: Hard Gras heeft een eigen podium in het theater.

Geen opmerkingen: