David Vann - Legende van een zelfmoord

In de dankbetuiging schrijft David Vann dat in Legende van een zelfmoord zaken worden onthuld, zaken die te maken hebben met de zelfmoord van zijn vader. Hij bedankt zijn familie. "Alles is fictie, maar gebaseerd op veel uit de werkelijkheid.” 

Legende van een zelfmoord was mij door verschillende mensen aangeraden. Ik kende van Vann één ander boek, Goat Mountain. Net als in dit boek, kent Legende van een zelfmoord een vreemde broeierige sfeer, die steeds sterker wordt. Er zijn meer overeenkomsten. De verhalen draaien om een vader en zoon, in beide boeken zijn vuurwapens alom aanwezig en speelt de jacht een grote rol.

Legende van een zelfmoord is een verhalenbundel, maar je kunt het ook als roman lezen. De eerste korte verhalen zijn geschreven vanuit het gezichtspunt van de jongen. Zijn vader is een avonturier, maar vooral mislukt in het leven. Hij is opgeleid tot tandarts en oefent dit beroep met tegenzin uit. Zijn moeder gaat bij hem weg en laat hem achter in het afgelegen Alaska.

In deze eerste verhalen zie je de jongen als vissenverzamelaar en als wapenliefhebber. Bij zijn stiefmoeder, zijn vader is getrouwd met de vierentwintigjarige Rhoda, hangt ruzie in de lucht. De vraag is: wie gaat wie doodschieten? De jongen blijkt in een ander verhaal bijzonder destructief. In de laatste verhalen, waarin de jongen volwassen is, heeft hij deze karaktertrek behouden.

Het grootste deel van het boek vormt het bijna 200 pagina’s tellende middenstuk: ‘Sukkwan Island’. Roy is de jongen die met zijn vader Jim meegaat naar een afgelegen eiland. De vader is gescheiden van Rhoda. Hij wil een aantal seizoenen doorbrengen in deze verre uithoek. Er is een hutje met voorraden en een radio in geval van nood. Zij moeten vissen, jagen en hout hakken om te overleven.

David Vann hanteert hier een korte afgemeten stijl. Het perspectief van de jongen is losgelaten. Er wordt van buitenaf beschreven en het verhaal wordt chronologisch verteld. In sommige stukken wordt hun dagritme min of meer opgesomd.

Jim is niet gelukkig. Hij ligt wakker en huilt. Roy ziet alles van zijn vader in de kleine ruimte van de hut. Door hard werken lukt het hem in slaap te vallen en vergeet hij soms dat het niet goed gaat met zijn vader. “Hij begon zelfs te veronderstellen dat het prima ging met zijn vader, omdat hij hoe dan ook niet over zijn vader nadacht. Hij leefde gewoon bij de dag die vol bezigheden was, daarna sliep hij en stond weer op en omdat hij met zijn vader samenwerkte, nam hij aan dat zijn vader het allemaal net zo voelde.”

Op andere momenten zegt zijn vader dat hij zo gelukkig is dat hij leeft. En steeds vaker komt de vraag op: waarom zijn zij hier? Je voelt natuurlijk aan dat er iets heel erg fout moet gaan. De titel zegt van het boek zegt voldoende. De manier waarop het fout gaat is opmerkelijk. Ik kan er verder niks over schrijven. Naast een uitstekend verhaal is het spel wat David Vann hier speelt met werkelijkheid en fictie bijzonder. Ik kan iedereen aanraden Legende van een zelfmoord te lezen.