Ludvík Vaculík (1926-2015) was een Tsjechische schrijver en journalist. Twee bekende romans van hem zijn in het Nederlands vertaald: De bijl en Guinese biggetjes. De laatste titel werd in 2015 opnieuw uitgegeven onder de titel Cavia’s op proef. Vaculík is een van die Oost-Europese schrijvers die zowel de Nazi-bezetting als de communistische dictatuur aan den lijve hebben meegemaakt. Het maakte hem sceptisch tegenover ieder vorm van macht en politiek.
R.C. Sherriff (1896-1975) was een Engelse toneelschrijver. Zijn meest succesvolle stuk was Journey's End uit 1928. Het verhaal speelt in de Eerste Wereldoorlog en hij putte hiervoor uit eigen ervaring. Twee jaar later bracht hij het stuk uit als roman. The Fortnight in September is uit 1931 en is in feite zijn eerste oorspronkelijke roman. Het is een totaal ander boek dan het voorgaande en het werd een bestseller. Een paar jaar geleden werd het herontdekt. De Japans-Amerikaans schrijver Kazuo Ishiguro schreef: “Een opbeurender roman dan deze kan ik op dit moment niet bedenken.” Bij de Nederlandse vertaling - van Inge Kok - prijkt deze aanbeveling op het omslag.
Uitgeverij Voetnoot begon als ik het goed heb in 2007 De Moldaviet-serie. Zeker tweemaal per jaar verschijnt er een verhaal of novelle van een Tsjechische schrijver in deze serie. Het zijn teksten die voor het eerst in Nederlandse vertaling verschijnen. De uitgever neemt hedendaagse auteurs, zoals Marek Šindelka en Bianca Bellová op in de serie, maar ook grote namen als Karel Čapek en Bohumil Hrabal, De nadruk lijkt te liggen bij auteurs die publiceerden - of trachten te publiceren - onder het communistische regime.
Ik kende Donald Ray Pollock slechts van naam. Na het lezen van De hemelse tafel ben ik fan. De auteur groeide op in het dorp Knockemstiff, Ohio. Hij werkte dertig jaar in een papierfabriek voordat hij een cursus creatief schrijven volgde. In 2008 kwam hij met een bundel verhalen die spelen in zijn geboortedorp, de titel is Knockemstiff. Het boek was een doorslaand succes en Pollock ontving diverse prijzen. In 2011 volgde de roman The devil all the time. Het boek deed het ook goed en werd in 2020 verfilmd. The Heavenly Table uit 2016 is zijn derde en meest recente boek. Ik las de 450 pagina’s achter elkaar uit.
Moya De Feyter is schrijver van theaterteksten, proza en poëzie, maar ik heb het idee dat zij met plezier de grenzen tussen genres overschrijdt. Zij is een van de klimaatdichters. In 2019 kwam Massastrandingen uit, een prozagedicht met een thematiek die aansluit op haar werk als klimaatdichter. Het boek is opgebouwd uit fragmenten die gaan over de toekomst van onze planeet. Een heel dun laagje is haar nieuwste bundel (uit 2022). Het is proza, maar in de korte teksten vertelt zij een poëtisch verhaal, vol filosofische bespiegelingen.
Edmund de Waal is een Engelse kunstenaar. Hij werkt voornamelijk met porselein. Hij stamt af van een aristocratische familie en zijn grootvader was een Nederlandse zakenman. Als schrijver had hij veel succes met The Hare with Amber Eyes uit 2010. In dit boek beschrijft hij de geschiedenis van zijn joodse familie aan de hand van een verzameling netsukes, kunstig gemaakte Japanse kimonoknopen. Opmerkelijk is dat het boek onder drie titels in het Nederlands in verschenen.
Jan Brokken behoort tot de grote Nederlandse schrijvers, maar krijgt misschien te weinig erkenning voor zijn werk. Hij won diverse prijzen, zoals in 1988 de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs voor De zee van vroeger, maar vaker werd hij genomineerd voor een prijs om vervolgens mis te grijpen. Zijn boeken worden steevast goed besproken en ik heb het idee dat zij ook redelijk goed worden verkocht. Toch heb ik het gevoel dat hij meer waardering verdient. Deze onderwaardering kan te maken hebben met het genre dat hij vooral beoefent: literaire non-fictie, met name journalistiek werk, geschiedenis en reisverhalen. Wat ook meespeelt is dat hij lange tijd niet in Nederland woonde. Dat maakte boekpromotie soms lastig. Ik heb Jan Brokken bijvoorbeeld zelden op televisie gezien.
Na het belijken van het fotoboek Rotterdam jaren 80/90 kun je Hansje de Reuver kwalificeren als de hoffotograaf van de Rotterdamse Sien. De grote hoeveelheid foto’s in dit mooi uitgegeven, compacte fotoboek benoemt zij als een poëtisch fotoverslag. Jan Oudenaarden schreef er een voorwoord voor en noemt het een verslag van een tijdperk. “Ondanks de vele portretten is het boek toch geen portretgalerij, maar eerder een reportage van een tijdreis.”
Sander Kollaard won weliswaar in 2014 met zijn debuut, de verhalenbundel Onmiddellijke terugkeer van uw geliefde, de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs, maar bij het grote publiek werd hij pas bekend toen hij in 2020 de Libris Literatuurprijs won met de korte roman Uit het leven van een hond. Kollaard woont in Zweden en heeft een bescheiden oeuvre. Levensberichten is een verhalenbundel uit 2018.
