La possibilité d'une île kwam uit in 2005. Het is een van de dikkere boeken van Houellebecq en is, zoals de meeste van zijn boeken, vertaald door Martin de Haan. ‘Mogelijkheid van een eiland’ speelt in twee verschillende tijden. Daniel 1 leeft in onze tijd. Hij is een succesvol komediant en filmmaker. Deze hoofdstukken worden consequent afgewisseld met scènes van twee millennia later. Door de ogen van Daniel 24, later 25, wordt Daniel 1 bekeken. Deze Daniels zijn latere versies van hem. Het zijn leden van een nieuwe mensensoort. In de loop van het boek kom je langzaam te weten wat er met de oude mensheid is gebeurd, hoe dit mensenras ten onder is gegaan. (Pas op, heb je het boek nog niet gelezen, hieronder geef ik veel weg van de inhoud.)
Deze opzet geeft alle ruimte om te theoretiseren over het lot van de Westerse beschaving en de hele mensheid. En natuurlijk staan er allerlei bespiegelingen in het boek over seksualiteit, ouderdom, eenzaamheid en de uitzichtloosheid van het menselijk lijden. Het klinkt allemaal niet zo grappig, dat klopt. Houellebecq schrijft vaak met een ironische toon, maar humoristische scenes zoals in ‘Serotonine’ of in ‘Elementaire deeltjes’ ontbreken. Misschien is dit wel zijn meest serieuze boek.
Daniel 1 is zijn werk beu. Hij heeft alles gezegd en veel geld verdiend. Zijn sketches waren grappig, maar hij werd volgens eigen zeggen nogal overschat. “Ik was inderdaad een vlijmscherpe observator van de hedendaagse werkelijkheid; ik had alleen het gevoel dat dat zo beperkt was, dat er zo weinig meer te observeren viel in de hedendaagse werkelijkheid.”
Daniel trekt zich terug op een landgoed in Spanje. Hij heeft weinig contact met andere mensen. Zijn eerste echte vriendin verlaat hem gedesillusioneerd, zijn tweede, veel jongere vriendin, laat hem uiteindelijk ook in de steek. Verder heeft hij geen vrienden, hooguit zijn trouwe hond Fox.
Wat hem hoop geeft is het contact met leden van het geloofsgenootschap Elohim. De aanhangers prediken het eeuwige leven op basis van wetenschappelijk onderzoek. De eerste bijeenkomst die Daniel bezoekt, bevalt hem prima. Het intellectuele niveau is veel hoger dan hij verwacht had. Daniel wordt, als bekende Fransman, warm onthaald binnen de hoogste kringen van het genootschap.
Enige tijd later is er een wereldwijde conferentie op het eiland Lanzarote, waar Daniel aan deelneemt. Hij ziet hier met eigen ogen de wetenschappelijke vooruitgang op het gebied van klonen. Het is ook een soort vakantieoord. Maar de idylle wordt verscheurd. De profeet wordt vermoord. Al snel staat er een nieuwe leider op, die gepresenteerd wordt als wedergeboorte. De pers is ruim aanwezig om dit wonder te aanschouwen. Houellebecq neemt alle tijd om de gebeurtenissen op het eiland te beschrijven. Dit is het slappe middenstuk van het boek.
Later krijgt het verhaal veel meer vaart. Hij gaat slecht met Daniel 1. Hij ziet toevallig zijn hoofd in een spiegel. “Ik was de veertig allang gepasseerd; mijn gezicht was zorgelijk, rigide, getekend door levenservaring, verantwoordelijkheden, verdriet; ik had in de verste verte niet het hoofd van iemand met wie je plezierzou willen maken; ik was gedoemd.”
Een latere versie van Daniel verdiept zich in het leven van Daniel 1. In deze verre toekomst leeft iedereen in volkomen afzondering, in een perfectie wereld. Buiten leven de wilden, afstammelingen van de mensen uit de eenentwintigste eeuw, de overlevenden van natuurrampen en atoomoorlogen. Houellebecq geeft stukje bij beetje informatie over wat er is gebeurd tussen het tijdperk van Daniel 1 en deze toekomst en wat de rol van he Elohim hierin is geweest. Het filosofische betoog zit goed in elkaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten