Uwe Timm - De ontdekking van de Curryworst

Anders dan de titel doet vermoeden gaat deze roman van Uwe Timm niet geheel over curryworst. Hij gaat vooral over de oorlog. De ik-figuur woonde vroeger in Hamburg en gaat nog steeds elke keer als hij in de stad is langs bij mevrouw Brückner voor een heerlijke curryworst. Zij stond er al met haar kraam toen hij jong was. En het verhaal gaat dat zij deze worst ooit voor het eerst heeft geserveerd.

Op een dag staat de kraam er niet meer. Hij bezoekt de oude mevrouw en vraagt haar of hij  haar verhaal mag optekenen. Het worden lange visites. Mevrouw Brückner vertelt.

Helemaal aan het eind van de oorlog - haar man en kinderen wonen niet meer thuis, maar zijn ingezet voor de verdediging van het land -  ontmoet zij een jongeman in uniform. Hij moet zich de volgende dag melden voor het front. Zij neemt hem mee naar huis en de volgende dag nodigt zij hem uit te blijven.

De Engelsen zijn vlakbij en zoals verwacht is de oorlog niet lang daarna voorbij in Hamburg.

Geheel tegen alle logica in verzwijgt zij dit voor haar deserteur. Zij maakt eerst zichzelf wijs dat het nog te gevaarlijk is, maar het wordt haar steeds meer duidelijk dat zij hem graag bij zich wil houden.

Uwe Timm weet hier de spanning er voortdurend in te houden. De mooi beschreven oorlogsdreiging combineert hij met de psychologische strijd die mevrouw Brückner moet voeren. Zij kunnen niet bij elkaar blijven, maar door de ‘gedwongen’ omstandigheden moeten zij wel. Dit kan niet goed aflopen.

De ik-figuur die mevrouw Brückner interviewt vraagt zich naar het eind toe telkens af waar de curryworst blijft in haar verhaal.

Dat kwam later. Na de oorlog begon zij een worstenkraam. Het was een mooie tijd. Er bestond veel ruilhandel en zij was goed in handel drijven. “Alles lag gewoon nog niet vast in geld, je moest weten waar vraag naar was, waar gebrek aan was…En de waarde van dingen veranderde natuurlijk terwijl je ernaar keek. De munteenheid werd gevormd door de sigaret, geen willekeurige, maar de Chesterfield of Players.”

Toen mevrouw Brückner worsten begon te verkopen kreeg zij door deze idiote ruilhandel een groot blik curry in handen. Een ongelukkige valpartij mengde de curry met tomatensaus en hét ingrediënt voor de curryworst was geboren.

Gelukkig voor de Berlijner is het een roman. In werkelijkheid is de curryworst een paar jaar later in Berlijn uitgevonden.