maandag 3 augustus 2015

Knip dan, toe dan! Karel van het Reve in beeld


Alles wat Karel van het Reve heeft geschreven is te vinden in zijn verzameld werk. Toch verschijnt er met grote regelmaat een boek van of over hem: een nieuwe geïllustreerde druk van zijn Geschiedenis van de Russische literatuur, een verzamelbundel Karel van het Reve voor beginners of in dit geval een fotoboek.

Knip dan, toe dan! Is uit 2011. Ik kocht het gisteren op de boekenmarkt in Deventer. De grappige en soms ontroerende foto’s zijn geselecteerd uit het familiearchief en uit archieven van vrienden en bekenden. Het boek is samengesteld door Jozien Driessen van het Reve en Hella Rottenberg en het geeft, zoals de samenstellers schrijven in het vooraf, een kijkje in het leven van Karel van het Reve.

De foto’s zijn thematische geordend, Betondorp, Naar Rusland, Leiden, enzovoorts en zij zijn voorzien van citaten van de schrijver. Wanneer je het werk van Karel van het Reve kent, lezen de foto’s als onderschriften bij zijn werk.

Prachtig zijn de foto’ s van de Russische dissident Amalrik. Hij ziet er bij aankomst op Schiphol in 1976 blij maar ook wat geschrokken uit. In zijn armen houdt hij zijn kat, die hij weigerde achter te laten in de Sovjet-Unie. Een feestelijke bijeenkomst  voor Amalrik is een paar jaar later vastgelegd op een kleurenfoto. Hier is de sfeer heel anders, met o.a. Nico Scheepmaker, Alexander Münninghof en Hedy d’Ancona: bruine pakken, dikke snorren en een muzikant met trekharmonica.

De verschillende foto’s met zijn broer Gerard laten wederzijdse liefde zien. Vooral een foto uit 1983, bij de uitreiking van Album Gerard Reve, is erg mooi. Van Oorschot is een schim op de achtergrond. De broers buigen naar elkaar toe, maar  door de lichtval kun je hen niet in de ogen zien. Zij raken elkaar aan.

Sommige bijschriften - die je in een of andere vorm al vaker hebt gelezen – blijven leuk. Over wat zijn vader van het gymnasium verwachtte, bij een klassenfoto uit 1933. “Wij half-intellectuelen wilden graag dat onze kinderen wat behoorlijks leerden, dat ze een flink aantal talen kenden, dat ze niet met hun mond vol tanden stonden  als ze bijvoorbeeld eens in Rusland kwamen…”

Tot slot ben ik blij met een foto van de huwelijksdag van de Reve’s. Uit de verhalen van Karel van het Reve begreep ik dat hij in juli 1945 in een papieren pak was getrouwd. Zijn broer Gerard had dit aan het eind van de oorlog gekocht. “Het ziet eruit als een gewoon pak, maar men zei dat het beter was er niet mee in de regen te lopen.”

Geen opmerkingen: