Joost Oomen is theatermaker, muzikant en vooral dichter. Hij is een uitstekend performer en op het podium bijzonder grappig. Hij houdt van absurditeiten. In zijn debuutroman Het Perenlied leeft hij zich helemaal uit in de absurde wereld die hij zelf heeft gecreëerd. Het verhaal speelt in een Disney-achtig Amerika. De Bietenkoningin woont op het terrein van Disney World. Zij is alleen. Haar vader is naar New York vertrokken. Zij ontmoet de mysterieuze Gabriel.
Liefde is het thema in Het Perenlied. “Als een mens een ander zoent, zoemt het Perenlied. Als een jongen om zijn verloren liefde op de badkamervloer ligt te trappelen, is het Perenlied door de witte tegels in mineur gezet. Als een Oostenrijkse prinses een kitten aait, tingelt het Perenlied tussen de Alpen, en wanneer er vierendertig cowboys onder het kersensap, neusvleugels en alles, liggen uit te hijgen op het prairiegras, wordt het Perenlied gearrangeerd voor mondharmonica, cactus en elektrische gitaar.”
De vader van De Bietenkoningin is verdrietig. Hij werkte op het kantoor van Disney in een van de Twin Towers toen daar op 11 september 2001 een vliegtuig zich in boorde. Hij was net op straat omdat hij een pruim wilde verorberen en eten op kantoor is nu eenmaal niet toegestaan. Zijn collega Chad vroeg hem een beker bietensoep me te nemen. Dat deed de toekomstige vader van de Bietenkoningin maar al te graag. Hij was al jaren heimelijk verliefd op Chad. Hij zag het vliegtuig het gebouw invliegen. Chad moest wel dood zijn, maar hij bleef hoop houden. Werken ging niet meer. De vader van de Bietenkoningin moest steeds huilen. Hij kreeg ter compensatie een huisje van de firma Disney.
Droevig kijkt de vader van de Bietenkoningin in de pan bieten op het vuur. Hij denkt aan Chad en raakt opgewonden. Zijn zaad verdwijnt in de pan en de bieten zwellen op. Zo is de Bietenkoningin geboren.
De dochter groeit als kool, is paarskleurig en heeft geen navel. Zij verlaat zelden het huis. Wanneer haar vader weg is, op zoek naar Chad, ligt zij op een nacht aan de waterkant. Gabriel zwemt vanaf de overkant naar haar toe. Het is liefde op het eerste gezicht. Zij willen deze liefde uitdragen aan de Disney-bezoekers. In dit streng gecontroleerde amusementspark klink nergens het Perenlied. Gabriel bereid een grappige protestactie voor. De Bietenkoningin wacht op het resultaat, tevergeefs. Dan besluit zij haar vader achterna te reizen naar New York. Daar ontmoet zij een blauw-paarse prinses van Russische komaf. Maar haar teint heeft een andere oorsprong. Het vele tafelzilver zorgt al eeuwenlang voor blauw bloed in de aderen van Russische prinsessen. Uiteindelijk vindt zij haar vader, die op zijn manier geluk heeft gevonden. Hij onthult haar het raadsel van haar geboorte.
De hele vertelling is nogal absurd en sprookjesachtig. Onder het oppervlak zit wel een serieuze noot. Het verhaal gaat over liefde en het vinden van een gelijkgestemde. Ben je beiden ontstaan uit een bietenplant dan klinkt het Perenlied luid. Wezens van verschillende afkomst hebben een sprookje nodig om elkaar in de liefde te vinden. De vader van de Bietenkoningin is gelukkig met Chad, ook al is het een fantasie. Er zitten een paar minder absurde passages in het boek. De intense beleving van de aanslag op 11 september is heel realistisch en gevoelig beschreven. De vader van de Bietenkoningin kijkt omhoog en ziet het vliegtuig zijn kantoor verwoesten.
Maar toch is Het Perenlied vooral een komisch en absurd boek. Absurdisme werkt het beste als je het doseert. Oomen houdt zich niet aan deze regel. Het verhaal beweegt alle kanten op en niets is te gek. Dit zorgt voor afstand tot de karakters. Zij zijn een soort stripfiguurtjes die pas eigenlijk echt tot leven komen in de wat meer serieuze of droevige passages. Oomen zelf heeft hier denk ik geen boodschap aan. Hij wilde gewoon een sprookjesachtig, gek boek schrijven. En dat is hem gelukt. Tot slot een citaat. “Medelijden (bijvoorbeeld met een paard, of met roltraptreden) is niet groter dan een kroonkurk die alle belletjes in de priklimonade ervan weerhoudt een fontein te worden. Als medelijden van de fles wordt getrokken, spuit liefde (bijvoorbeeld voor een dolfijn, of voor roltraptreden) in al haar ware pruimencola-perenbietensmaak omhoog omhoog omhoog. De bellen die uit de rug van Gabriel komen zijn nu nog leeg, maar zodra ze boven, aan de oppervlakte, openklappen, vullen ze zich met Perenlied.”
Geen opmerkingen:
Een reactie posten