Herman Koch – Makkelijk leven

Over het Boekenweekgeschenk wordt vaak gezeurd. Twee voorbeelden. De opgelegde omvang is te beperkt. Dat is onzin. Als je kunt schrijven, kun je ook met minder woorden een goed verhaal vertellen. En, het boek wordt bijna altijd geschreven door een man. Dat klopt, en dat moet veranderen. Er is voldoende talent om het de komende tien jaar door vrouwelijke auteurs te laten schrijven.

Koch is een echte man en zijn hoofdpersonen zijn bijna altijd mannen. In ‘Makkelijk leven’ heet hij Tom Sanders. Hij schrijft zelfhulpboeken, is hierin succesvol en heeft zojuist een zwarte jaguar gekocht. Tom is getrouwd en heeft twee kinderen. Stefan is zijn lieveling. Met schoondochter Hanna heeft hij minder op.

Tijdens een feestje staat zij voor de deur. Tom doet open en ziet het toegetakelde gezicht van Hanna. Hij vertelt niets aan zijn vrouw en beloofd Hanna om met zijn zoon te praten. Hij kiest niet voor een rechtstreekse benadering, maar volgt zijn eigen levenslessen: niet schuldig voelen en afwachten tot een probleem overwaait.

Het is een prima uitgangspunt voor een mooi verhaal met morele dilemma’s. Dit heeft Koch vaker gedaan. Het best is hij erin geslaagd met ‘Het Diner’. Zoals in veel van Kochs boeken is de hoofdpersoon Tom een beetje een klootzak. Hij is zelfverzekerd en heeft een duidelijk mening over andere mensen.

“Slechts een klein deel van de mensheid zet alles op alles om zichzelf maximaal te verwezenlijken… Zij nemen geen genoegen met een vaste baan; voor deze categorie is een vaste baan het voorportaal van de hel. Het leven is te kort om van negen tot vijf door het raam van een kantoorgebouw naar buiten te staren.” Tom rekent zichzelf natuurlijk tot deze categorie mensen. Hij heeft een goed huwelijk. Hij en zijn vrouw begrijpen elkaar volledig en laten elkaar ook vrij.

Enkele weken na het bezoek van Hanna spreekt hij met haar af. Zij blijkt minder afstotelijk dan hij eerst dacht. Aan zijn vrouw vertelt hij niet van zijn ontmoetingen met haar. Dat kan later altijd nog. Met zijn zoon praten stelt hij, geheel in lijn met zijn filosofie, ook uit. Wanneer hij onverwacht Stefan tegen het lijf loopt gaat hij een biertje met hem drinken en vertelt hij hem enthousiast over zijn nieuwe boek.

Het klootzakkerige van Tom krijgt langzaamaan iets zieligs. De man van de zelfhulpboeken weet zich niet te redden uit deze situatie. Naar het einde toe gaat het verhaal in een stroomversnelling. Kwam Herman Koch niet uit met het aantal pagina’s? Al met al is ‘Makkelijk leven’ een aardig boek met een prachtige blauwe omslag. Reken niet op een gelukkige afloop.