Paul Leautaud – Particulier dagboek 1933

Paul Léautaud is altijd erg open in zijn dagboeken. In de particuliere dagboeken nog meer dan in zijn literaire dagboeken. In dit dagboek uit 1933 schrijft hij vrijmoedig over zijn nieuwe vriendin Marie Dormoy, consequent aangeduid als M.D.

Léautaud had al jaren een verhouding met Anne Cayssac. Zij werd door hem de ‘Gesel’ genoemd. In januari 1933 drong de 15 jaar jongere M.D. zich aan hem op. Eerst had hij een afkeer van haar: “niet mooi, niet opwindend, zwijgzaam.”

Later verandert dat. Op 10 mei 1933 schrijft hij: “De intimiteit begint te komen, de ongegeneerdheid neemt toe, het genot wordt er enkel beter door.” Maar het hele dagboek door weet hij  haar tussen de complimenten door, ook te beledigen. ”Haar lichaam is hard en solide als marmer. Maar ik heb het vanavond opnieuw opgemerkt: zij is slecht gebouwd, het hoofd op de schouders, een lichaam als een ton. Geen enkele bevalligheid van vorm. Zij komt bijna klaar als een man.” Er blijft lange tijd een afstand bestaan. Pas in oktober 1933 noemt hij haar voor het eerst bij haar voornaam.

Anders dan in de literaire dagboeken lees je hier geen overpeinzingen over kunst en literatuur, geen gedachten over zijn schrijverschap. Het blijft een vraag of dit dagboek geschreven is voor publicatie. In de literaire dagboeken staan op elke pagina de prachtigste zinnen; je kunt er uit blijven citeren. Dat is in dit dagboek minder.

Mooi is dat grofheid en intimiteit bij Léautaud hand in hand gaan. Hij schrijft uitgebreid over hun vrijpartijen en haar vele hoogtepunten. Tussendoor plaats hij opmerkingen over haar lompe bouw en over andere lichamelijke gebreken. Maar dan is hij weer verrast en ziet haar charmes. “Waar heb ik mijn ogen gehad. Een bevallig lichaam, een bekoorlijke teint, de huid zelf heel zacht, prachtige borsten, en groot, waar ik zo van houdt…”

De ranzigheid is nooit ver weg. Léautaud schrijft dat hij een paar rotte kiezen in zijn mond heeft en er verder ook niet uitziet. Aan lichamelijke verzorging doet hij nauwelijks. De katten en honden in huis hebben vrij spel, lakens worden niet verschoond. Gelukkig komt hij een keer zijn geliefde tegemoet.

“Naar de bibliotheek Jacques-Doucet geweest om M.D. te vragen op mijn kosten een lap stof te kopen om over mijn bed te leggen als we gaan vrijen. Dit vooral omdat ik op dit moment geen schone lakens heb en bemerk dat zij enige weerzin heeft om in bed te gaan waarin ik met al mijn beesten slaap. Ik heb haar de keuze van de stof en de kleur gelaten. Het is voor jou, om er je achterwerk op te vertonen. Neem maar wat je het beste vindt.”

De liefhebbers van Paul Léautaud mogen dit ‘Particulier dagboek 1933’ niet missen. Het is wel niet zijn beste werk, maar bij Léautaud is dat nog altijd goed genoeg.