Johan Harstad – Hassselby, het demonteren is begonnen

Albert Åberg groeit op in Hässelby, een troosteloze voorstad van Stockholm. Hij woont samen met zijn vader in een flatje. De moeder is jong gestorven. Het boek begint met de dood van zijn vader, maar snel schiet het verhaal terug naar het moment dat Albert als jongeman  door Europa trekt, weg van zijn vader. Hij maakt een avontuur mee in Hong Kong. Een Duitse zakenman neemt hem ernaartoe om Star wars poppetjes in te kopen. Het loopt mis, de man verdwijnt. 

Maarten ’t Hart – De dichter van de kaarsen

Als bescheiden verzamelaar van boeken van Maarten ’t Hart kwam ik dit kleine boekje over de dichter Kavafis tegen. Het is uitgegeven ter gelegenheid van een poëziemanifestatie in Leiden in 2003. Naast de tekst van ’t Hart is er een stuk in opgenomen van Cees van Hoore. De oplage bedroeg 500.

Michail Sjisjkin – Onvoltooide liefdesbrieven

Bij het uitkomen van de vertaling van Onvoltooide Liefdesbrieven (door Gerard Cruys) kreeg de roman uitsluitend positieve recensies. Het is een wonderlijk boek van twee geliefden die steeds verder van elkaar af komen te staan.

Heere Heeresma – Juichend langs de einder…

Heeresma schrijft niet alleen boeken waar wat in te lachen valt. ‘Juichend’ bevat vier godsdienstige essays, bijvoorbeeld over de vraag ‘Waren er wijzen in Bethlehem?’ In het stuk ‘Een ram voor de Islam’ gaat Heeresma nogal te keer tegen wat hij een triomfalistische religie noemt, niet bijzonder interessant allemaal. Maar ‘Juichend langs de einder…’ is toch een aanwinst voor mijn Heeresma-verzameling. Het zeldzame boekje - oplage 200 exemplaren - is prachtig vormgegeven, en dat is ook wat waard.

Herman Brusselmans – Poppy en Eddie

 

De laatste tien boeken van Brusselmans heb ik overgeslagen, maar deze, werd mij verteld, was meesterlijk. Poppy en Eddie staat bol van de grappen. Het verhaal is dun: Herman Brusselmans mist zijn ex Poppy, hij ontmoet wat andere vrouwen in cafés, drinkt Fanta en vertelt aan één stuk door onzin. Het zijn vooral flauwe taalgrappen en absurde wendingen, tientallen per pagina.

Faber & Heere Heeresma – Jeugdzonden en ander oud zeer

Het werk van Heeresma wordt nauwelijks meer gelezen of verzameld. Het voordeel hiervan is dat  bijzondere uitgaven ruim voorradig zijn op de tweedehands boekenmarkt. Jeugdzonden en ander oud zeer uit 1975 had een oplage van 250 exemplaren, maar op internet wordt het boek volop aangeboden.

Heere Heeresma - Een dagje naar het strand

Twee jaar terug was het vijftig jaar geleden dat Heeresma’s eerste roman het licht zag. Ik heb geen herdenkingsartikelen gelezen of heruitgaven gezien. Een van de meest gelezen schrijvers uit de jaren zeventig lijkt een paar jaar na zijn dood vergeten te zijn. Een dagje naar het strand is vele malen herdrukt, in 13 talen vertaald en tweemaal verfilmd: door Theo van Gogh en door Simon Hesera (naar een scenario van Roman Polanski). Het is een korte roman, het verhaal is eenvoudig: een man haalt ’s morgens een kind op om een dagje naar het strand te gaan. De man heet Bernd en is enigszins verlopen. Reeds vroeg in de ochtend heeft hij zin in drank. Hij lijkt de nacht ervoor niet geslapen te hebben en het is onduidelijk of hij überhaupt  wel een slaapplaats heeft. Het kind heet Walijne en is licht gehandicapt. Zij noemt hem oom. Het heeft er meer van weg dat hij de vader is.

Kennelijk was er met de moeder afgesproken dat Bernd met Walijne uit zou gaan. De afspraak was vaag, het weer is slecht, de moeder had er niet meer op gerekend. Toch gaan zij door de regen op pad. Het wordt een tocht langs uitgestorven boulevards, foute kroegen en vage kennissen. Bernd wil Walijne vermaken en met liefde omgeven. De drank wint het echter keer op keer, waardoor het besef dat hij niet alleen is vervaagd. Uiteindelijk blijft de held uitgeteld op het natte strand achter. Hij opent de ogen. Walijne is nergens meer te bekennen. Alles is verloren.

Een dagje naar het strand heeft iets buitengewoon sombers. Tegelijkertijd is er de humor. Bernd heeft een joviale kant, hij neemt het niet zo serieus met regels en afspraken. En Walijne vindt hem ook echt aardig. De karakteristieke stijl van Heeresma is in deze eerste roman al helemaal aanwezig. Bernd praat nogal hoogdravend en ouderwets. Het contrast met de nare plekken waar hij terecht komt en de treurige types die hij ontmoet is komisch.

Een citaat tot besluit: bij een slijterij die net dicht gaat wil Bernd wat drank inslaan: “Hallo vriend, zei hij tegen de winkelier die opendeed. Zojuist is een familielid na een vermoeiende en zeer gevaarlijke tocht in het buitenland teruggekomen. Zijn ervaringen zijn te talrijk om ze hier in extenso op te sommen. Belangrijk op dit ogenblik is alleen dat hij door de hete zon geheel is verbrand en ten prooi aan malaria-aanvallen. Hij verzocht mij jenever te halen om zijn lijden wat te verlichten.”

Anna Enquist – Kwartet

Niet alles wat Anna Enquist schrijft vind ik de moeite waard. Kwartet had flink wat kritiek gekregen, dus ik begon er voorzichtig aan. Het boek is overzichtelijk opgezet. Er zijn vier hoofdpersonen, die samen een kwartet vormen.

Emil Cioran - Geboren zijn is ongemak

De hele filosofie van Emil Cioran is samengevat in deze pakkende titel: geboren zijn is ongemak. In al zijn aforismen lees je dat het leven een misverstand is. En het menselijk leven is een compleet gedrocht, een afwijking.  Het leed begint op de dag dat we geboren worden.

Uwe Timm - De ontdekking van de Curryworst

Anders dan de titel doet vermoeden gaat deze roman van Uwe Timm niet geheel over curryworst. Hij gaat vooral over de oorlog. De ik-figuur woonde vroeger in Hamburg en gaat nog steeds elke keer als hij in de stad is langs bij mevrouw Brückner voor een heerlijke curryworst. Zij stond er al met haar kraam toen hij jong was. En het verhaal gaat dat zij deze worst ooit voor het eerst heeft geserveerd.

Marion Vredeling - Godin van het vuil

Godin van het vuil is het debuut en het enige boek van Marion Vredeling. Het is een verhalenbundel uit 1997. Eigenlijk zijn het twee boeken. Het eerste deel bevat zeven verhalen. Het tweede deel bestaat uit een gedenkwoordenboek, een woordenboek met uitdrukkingen die haar opa, oma en hun kinderen gebruikten.

Paul Leautaud - Onvoltooid verleden tijd

Paul Léautaud is een geweldige schrijver. Hij is een misantroop met humor en  schrijft uitsluitend over zichzelf en zijn naaste omgeving. Geen wonder dat veel werk van hem in het Nederlands is verschenen in de reeks Privé-domein. Onvoltooid verleden tijd is de vertaling van twee boeken. In memoriam gaat over zijn vader, in Jeugdliefde beschrijft hij zijn eerste liefde: Jeanne.