Miek Zwamborn is schrijver en beeldend kunstenaar, en haar werk getuigt van een enorme drang om te onderzoeken. Een eerdere roman van haar speelde op een kraaneiland, waar zij de enige vrouw was te midden van tweehonderd mannen. In dat boek ging het haar om het isolement en wat er zich afspeelt in een begrensde ruimte. Sinds 2017 woont Zwamborn op het Schotse eiland Mull en onderzoekt zij op alle mogelijke manieren haar omgeving. Onderling is een verslag hoe zij met natuurlijke middelen overleeft, maar zij schrijft ook over biologie, geologie, geschiedenis en meer.
Zij geeft haar project vorm op vele manieren: zowel in essays, brieven, poëzie als in foto’s en tekeningen. Zij woont geïsoleerd met haar partner en probeert zo veel mogelijk te leven met wat zij zelf kunnen verbouwen. De weinige bewoners in het gebied helpen elkaar als het gaat om het opdrijven van schapen voor een behandeling of het bemesten van hun stukje land. Zij praat met bewoners over het uitspreken van de plaatsnamen of over het lezen van het landschap. John komt hier dagelijks met zijn schapen en ziet bijvoorbeeld dat er een nieuwe steen ligt. Dat wekt bij haar bewondering op. Zwamborn verlangt ernaar om ook net zo in het landschap op te gaan en het leven in zijn totaliteit te leren kennen. Zij verbaast zich over de grote hoeveelheid planten en dieren die in de eeuwenoude grond zit, een andere keer zwemt zij een stuk en ontdekt bijzondere schelpdieren. Om haar verbazing en ontzag onder woorden te brengen schrijft zij brieven aan mensen die over natuur of over het eiland schreven, maar ook aan planten en dieren en zelfs schrijft zij een brief aan een biotoop. “Ik loop vaak door u heen en vermoed dat u mij al heeft opgemerkt.”
Zwamborn tracht het landschap zo min mogelijk te verstoren. Ze schopt een keer tegen een bosje aan en een hazelworm schiet weg. Snel legt zij het bosje terug zoals het er bij lag. Soms botst het intact houden van het landschap met lokale tradities. Boeren in de omgeving hebben de gewoonte om eens per jaar een stukje land af te branden. Voor een deel van de natuur heeft dit desastreuze gevolgen. Acties tegen dierenleed kunnen ook een keerzijde hebben. Zo bevrijdden activisten nertsen uit een fokkerij, maar de loslopende nertsen vangen zeldzame vogels en verstoren het evenwicht op het eiland. Soms pakt menselijk ingrijpen juist goed uit. Zo zorgt het toerisme ervoor dat papegaaiduikers worden beschermd. Door hun aanwezigheid blijven de meeuwen namelijk op afstand en vormen zij geen gevaar voor de zeldzame papegaaiduikers.
Dit zijn verhalen uit de wijdere omgeving, maar vaak schrijft Zwamborn over de kleine cirkel van de plek waar zij woont en laat zij hier haar gedachten over gaan. Dit alles bij elkaar leverde een wonderlijk en zeer divers boek op. Ik las het van kaft tot kaft, maar het boek leent zich ook uitstekend om op te pakken en er een willekeurige passage in open te slaan en je te verwonderen over een bijzonder foto, tekening of gedicht.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten