zondag 3 juli 2022

Marco Martens - Erfgrens



De Rotterdammer Marco Martens is schrijver, programmamaker, columnist, spoken word artiest en meer. Hij is van vele markten thuis en Erfgrens is zijn eerste roman, hoewel Martens het zelf op zijn website een novelle noemt. Hij vertelt het verhaal van een jonge vader. De hoofdpersoon is cabaretier Hubert van Lieshout. Hij is met vrouw en kind verhuisd uit een klein Brabants dorp naar een nieuwbouwhuis op Rotterdam-Zuid. Zijn stiefvader Cor helpt hem met zijn nieuwe huis. Hij is een rouwdouwer. Hubert voelt een afstand, maar tegelijkertijd was Cor vanaf zijn jeugd er altijd als zijn vader. De biologische vader van Hubert is uit beeld. Als kind nam hij Hubert nog wel eens ergens mee naartoe, maar de man dronk en een van de laatste herinneringen van Hubert is een dronkenmanstafereel ’s avonds: de vader schreeuwend voor hun voordeur en afgevoerd door de politie. 

Erfgrens is fraai uitgegeven door uitgeverij de Meent. De tekeningen zijn van Klim van de Laarschot en ieder van de zeven hoofdstukken verwijst naar een fase in het bouwproces, zoals saneringswerkzaamheden, oplevering en inrichting. Halverwege het verhaal loopt Hubert toevallig zijn echte vader tegen het lijf en ontstaat er hernieuwd contact. Zijn eigen vaderschap - er komt nog een tweede kindje - spiegelt Martens met het verhaal van de echte vader van Hubert. En dit verweeft hij met het afbouwen van het huis en een plek vinden in een nieuwe omgeving. Tot zover de structuur van het boek, die goed in elkaar zit. 

 

Daarnaast geeft de schrijver een humoristisch beeld van jonge gezinnen in een nieuwbouwwijk waar veel communicatie verloopt via de buurtgroepsapp. Hubert doet bescheiden pogingen zich te onderscheiden van de anderen, maar hij is eigenlijk net zo’n burgerman als zijn buren. Martens beschrijft de dagelijkse sores en schuwt de details niet, zoals het beschrijven van de vele werkzaamheden en klusjes in huis. Hij vertelt het verhaal vanuit Hubert, die zich op een gegeven moment zelfs gaat storen aan losliggende tegels voor zijn deur. De rode draad blijft zijn vaderschap waarin hij het onregelmatige werk als cabaretier die wel een biertje lust moet combineren met zorg voor zijn kinderen, waarvoor hij soms vroeg uit de veren moet. Het zoeken en twijfelen blijft. Hij wil vooruit maar is ook bang iets kwijt te raken: “Hoe groter mijn wereld wordt, hoe verder ik van huis geraak.”

 

De thema’s en lijnen in het verhaal, de opbouw en ook de stijl zijn dik in orde. Toch mis ik iets in het boek. Erfgrens heeft als ondertitel ‘waar het vaderschap schuurt’, maar het verhaal schuurt juist niet. Wat ontbreekt is een conflict, een groter drama. Wat Hubert meemaakt zijn besognes van een burgerman. Ik zat te wachten op wat meer grootse daden. Na de ontmoeting met zijn biologische vader verwachtte ik dat het verhaal in een stroomversnelling zou komen, dat er trauma’s uit het verleden zouden opduiken en dat Hubert tot nieuwe inzichten zou komen. Dit gebeurt allemaal niet, het verhaal kabbelt daarentegen rustig door. Martens geeft wel aanzetten tot meer drama, bijvoorbeeld wanneer Cor hem waarschuwt voor juridische complicaties met betrekking tot zijn vader. Ik las dit als een vooruitwijzing, maar er gebeurde niets. De geboorte van het tweede kind verloopt eveneens vlekkeloos, ondanks de lichte hints dat er wel eens iets fout zou kunnen gaan. Zo gaat het ook met het contact met zijn buren, die toch wat andere levens leiden dat Hubert doet: nog geen ruzie of vechtpartijtje.

 

Eigenlijk snap ik het niet helemaal. De kansen voor wat meer spanning in het verhaal liggen voor het opscheppen, maar Hubert blijft rustig, In gedachte sputtert hij wel, maar het leidt niet tot handelen. De keuze om het verhaal alleen vanuit hem te vertellen werkt bij zo’n vlakke hoofdpersoon op den duur tegen de lezer. Misschien wilde Martens vooral een autobiografisch verhaal vertellen en hier niet te veel bij fantaseren, maar een goeie roman mag wat mij betreft wel meer geweld, vuiligheid en bedrog bevatten dan het echte leven.

2 opmerkingen:

Erik Scheffers zei

Hoi Alek, je schrijft in jouw bespreking: een goeie roman mag wat mij betreft wel meer geweld, vuiligheid en bedrog bevatten dan het echte leven. Daarin verschillen wij aanzienlijk als lezer, ik houd helemaal niet van deze drie elementen. Ik lees ook nooit "spannende" boeken, ik geef er niets om. Groetjes, Erik

Alek Dabrowski zei

Hoi Erik,
Het klopt ook niet in zijn algemeenheid, maar dit boek kon deze elementen wel gebruiken. Wat spanning betreft, het hoeft voor mij ook niet over een geheim of een moord te gaan, maar wel de spanning dat je wilt weten hoe iets afloopt, hoe het de hoofdpersoon zal vergaan. Groet Alek