woensdag 10 augustus 2016

Anna Levander - Morten

Morten Mathijsen is politicus en hoofdpersoon is deze thriller. Dit is het derde boek, naast ‘The lord of the flies’ van William Golding en ‘Liefde en schaduw’ van Isabel Allende, dat centraal staat in de campagne ‘Nederland Leest’ van dit jaar. Het thema is democratie. Het decor voor deze thriller is de Haagse politiek en de nietsontziende  ambities van een ster in opkomst.


Vergelijkingen met Pim Fortuyn en andere populisten liggen voor de hand. Morten is slim en heeft een duidelijke mening over democratie en wat er moet veranderen in het land. Hij staat op de tweede plaats van de partij in opkomst, ‘De Nieuwe Liberalen’. Lijsttrekker is Tilda Adema, maar de veertig zetels in de peilingen zijn niet haar verdiensten. De verkiezingen staan voor de deur en Morten heeft haast.

Twintig jaar geleden was Morten al ambitieus. Zijn overwinning in de gemeenteraad van Naarden werd in stijl gevierd. Een rijke vriend en sponsor van de partij gaf een groot feest waar het gruwelijk misging, een domper op de feestvreugde. Had Morten had hier schuld aan?

Nu keert dit verleden zich tegen hem. Hij wordt anoniem afgeperst. Hij betaalt om er zo kort voor de verkiezingen voorlopig van af te zijn. Wanneer hij het zijn verse spindoctor Evelien Bax vertelt is zij boos. Maar samen met haar stevent hij af op een eclatante overwinning. Het enige wat hem dwars zit is zijn gezin. Hij heeft alles voor Esther en zijn drie dochters over, maar het werk gaat nu voor. Dit maakt het er thuis niet gezelliger op.

Het zijn bekende ingrediënten voor een goeie thriller. Anna Levander, pseudoniem voor het schrijversduo Annet de Jong en Dominique van der Heyde, brengt vooral in de eerste helft van het boek een mooie gelaagdheid in het verhaal. De gebeurtenissen van twintig jaar geleden staan namelijk opgetekend in een niet gepubliceerd boek dat in handen is gekomen van een schrijfster in spe. Langzaam komen de verhaallijnen bij elkaar, zonder dat de lezer snel kan invullen wat de volgende stap zal zijn.

Al tijdens zijn succes bij de gemeenteraadsverkiezingen was de jonge Morten een cynicus. Zijn geldschieter noemt het reclame. “als je een product vaak genoeg laat zien, rennen ze ervoor naar de winkel.” Morten beaamt het en ziet zijn eigen rol scherp in. “Democratie is grillig. Het volk heeft te veel macht. Je moet het tegen zichzelf beschermen. Wij offeren ons op. Eigenlijk zijn we weldoeners van het volk, alleen weet het gepeupel dat nog niet.”

In het hele boek verandert hij wat dit betreft niet, Standpunten breng je naar voren als het je iets oplevert, niet om een of ander principe. Zo werkt het in verkiezingstijd. Maar Morten heeft wel degelijk de ambitie om iets te veranderen. Volgens hem is de democratie te ver doorgeschoten. Het stemrecht zou beperkt moeten worden en de premier zou een volmacht voor zes jaar moeten krijgen. Om dit te bereiken is alles geoorloofd. Eenmaal op het pluche is er dan juist de ruimte om het beste voor het volk te kunnen doen. Democratische regels zorgen er zo volgens hem voor dat de democratie niet goed functioneert: “niet democratie, maar vrijheid is het hoogste ideaal.”

Tilda, de leider van ‘De Nieuwe Liberalen’ is nog van de oude politiek. Zij begrijpt niet dat het vooral draait om populariteit van personen. “Partijpolitiek is zo twintigste-eeuws”. Morten vervloekt soms de mediacratie, maar zijn aantrekkelijke spindoctor wijst hem erop dat de televisie er juist voor gezorgd heeft dat zij zo hoog staan in de peilingen.

Deze ideeën over politiek vermengt Anna Levander zorgvuldig door het spannende verhaal heen. Want daar draait het boek toch voornamelijk om. Morten komt steeds meer onder druk te staan. Wie is de geheimzinnige afperser en wat gebeurde er precies op het feestje twintig jaar geleden? Wat is de achtergrond van de knappe Evalien en wordt Morten verliefd op haar? Kan Morten zijn licht overspannen vrouw kalmeren en de belangrijkste vraag: wint hij de verkiezingen?


In de loop van het boek wordt het verhaal wat ongeloofwaardig. De schrijfster weet wel erg simpel aan te sluiten bij de besprekingen tussen Morten en Evalien. Een overbodige hypnose-sessie is eerder lachwekkend dan spannend. En aan het eind gebeuren er zoveel dramatische dingen tegelijkertijd dat de spanningsboog weg viel. Maar al met al is ‘Morten’ een lekkere thriller. Er is een deel twee en een deel drie. Wie weet lees ik die binnenkort ook.

Geen opmerkingen: