Na het belijken van het fotoboek Rotterdam jaren 80/90 kun je Hansje de Reuver kwalificeren als de hoffotograaf van de Rotterdamse Sien. De grote hoeveelheid foto’s in dit mooi uitgegeven, compacte fotoboek benoemt zij als een poëtisch fotoverslag. Jan Oudenaarden schreef er een voorwoord voor en noemt het een verslag van een tijdperk. “Ondanks de vele portretten is het boek toch geen portretgalerij, maar eerder een reportage van een tijdreis.”
Oudenaarden geeft verder aan dat een groot aantal foto’s is genomen in horecagelegenheden, maar ook op festivals en kunstexposities. Hier zat de Sien, er werden ideeën uitgewisseld en Hansje was erbij. Zij legde dit leven vast in zwart-wit. Misschien waren dat de kleuren van dit tijdperk, maar het zijn zeker de kleuren die passen bij de stijl van De Reuver en bij die van de Sien. De meeste foto’s lijken spontaan te zijn genomen, maar ook bij geposeerde foto’s is spontaniteit te zien. Op een foto staan Cor Kraat, Willem van Drunen, Hans Citroen en ‘onbekend’ bij een betonnen kunstwerk in een zo te zien afgelegen havengebied. Er is een borrel gaande en de heren zijn in pak. Losjes staan zij met elkaar te praten, maar zij lijken op het punt te staan de camera te ontdekken. De Reuver pakt het moment tussen onbespied zijn en een pose aannemen. Waarschijnlijk zijn er na deze foto nog tien foto’s genomen waar de mannen een houding zullen hebben aangenomen. De Reuver koos voor de eerste foto.
Zo zijn er veel foto’s in het boek die precies een tussenmoment vastleggen: Hans van Griendtsveen en Jules staan samen op een foto. De eerste krabt aan zijn neus, de tweede zoekt op een elpee het juiste nummer, beiden in zichzelf gekeerd zonder oog voor publiek. Herman Brood en René Vallentgoed staan op een foto bij wat ik vermoed het begin van een optreden. De manager wil Brood nog snel iets meegeven, want de zanger tuurt naar een papiertje en vraagt zich af wat hij ermee aan moet. Het is een ogenblik voordat de show begint. De Reuver klikte.
Bij de geposeerde foto’s zitten evengoed prachtige plaatjes. Cor Vaandrager, Henk Hofland en Jules Deelder met zijn moeder staan bijna vertederend op beeld. Frans Vogel komt uiteraard geregeld voorbij, vaak juist in een stoere pose, zoals op het dak van het Hilton Hotel. Iedereen die iets deed in de Rotterdamse Sien in die jaren en die weleens een café bezocht is door Hansje de Reuver vastgelegd: A. Moonen, Gerrit Lakmaaker, Jim Postma, Bob Visser, Cokkie Snoei, Rien Vroegindeweij en velen anderen. De meeste foto’s had ik nog niet eerder gezien. Dat geeft dit boek ook zijn waarde. Het is geen bloemlezing, maar grotendeels ‘nieuw werk’ uit de jaren van de Sien. De Reuver heeft een generatie vastgelegd die nu goeddeels is verdwenen. De nieuwe generatie die opkwam in de jaren negentig vind je niet terug in het boek, zoals de jonge garde rond het tijdschrift Passionate en auteurs als Boogers, Benali en Daniël Dee. De fotograaf heeft hier een duidelijke keuze in gemaakt, zij behoorde tenslotte zelf tot de Sien. Ik ben intussen wel benieuwd welke fotograaf het stokje van haar heeft overgenomen en de generatie erna heeft vastgelegd. Ik ben bang dat die persoon er niet is.
Rotterdam jaren 80/90 is een reportage van een tijdreis en een poëtisch fotoverslag. Het is een boek waar je eindeloos in kunt speuren. Mijn enige kritiekpunt is dat ik meer informatie bij de foto’s had willen lezen: niet alleen wie er op staan, maar ook waar en wanneer de foto’s zijn genomen. Gelukkig bevat het boek wel een heldere index met toelichting wie wie is. Iedereen met liefde voor Rotterdam en voor de Rotterdamse Sien raad ik dit fotoboek van harte aan, en niet omdat uitgever Studio Kers ook mijn uitgever is, maar omdat het gewoon een prachtig boek is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten