Lucas Zandberg – De geschiedenis van mijn onvoorstelbare ouderdom

Lucas Zandberg is schrijver van vooral historische romans. In 2022 verscheen De geschiedenis van mijn onvoorstelbare ouderdom. Het verhaal is gebaseerd op het leven van Jeanne Calment. Zij was de oudste mens ter wereld, maar hier wordt de laatste jaren aan getwijfeld. Zij zou in werkelijkheid de doodverklaarde dochter van Jeanne zijn. Met dit gegeven heeft Zandberg een geweldig verhaal geschreven. Ik las zijn boek in twee dagen uit.

Zandberg situeert het verhaal in het fictieve Franse dorp Donsières. De moeder, geboren in 1875 heet Hélène, de dochter Renée. Het verhaal wordt geheel vanuit de dochter verteld, die na de dood van haar moeder in 1934 haar identiteit overneemt. De persoonsverwisseling is een feit in het boek. De achterflap vermeldt dit al, dus daar zit niet de spanning van het verhaal. Je kunt het boek lezen als een experiment: stel dat er werkelijk sprake was van persoonsverwisseling, hoe had dit verborgen kunnen blijven. Zandberg beschrijft meeslepend alle moeilijkheden die Renée het hoofd moet bieden om de leugen in stand te houden, waarbij ook de psychologische kant veel aandacht krijgt. Met andere woorden, hoe was zijn hoofdpersoon in staat om dit vol te houden?

De omstandigheden om de persoonsverwisseling te doen slagen zijn gunstig. De moeder ziet er heel jong uit en regelmatig worden moeder en dochter door vreemden voor zussen aangezien. Het gezin woont op het platteland, afgelegen van de dorpskern waar Renée sowieso al weinig komt. Haar man is een sjacheraar zonder vaste inkomsten. Het stel heeft een zoontje. Feitelijk leven zij van de inkomsten die de moeder van Renée heeft uit een klein familiekapitaal. Wanneer zij plotseling overlijdt tijdens een logeerpartij komt de man van Renée met een plan. Door het overlijden van zijn schoonmoeder zullen zij het huis moeten verlaten. Dit is de reden om de persoonsverwisseling te orkestreren. Een gunstig gegeven is dat zij erin slagen de identiteit van de dode te laten vaststellen door een oude, halfblinde buurvrouw, en niet door een arts. In de volgende jaren houdt het gezin en met name de moeder zich afzijdig van alles en iedereen. Renée negeert brieven en andere berichten; slechts een enkeling blijft aanhouden. De Tweede Wereldoorlog maakt het eenvoudiger om in afzondering te leven.

Het is fascinerend om te volgen welke omstandigheden het geheim bedreigen. Zandberg weet heel aannemelijk te maken hoe Renée de persoonsverwisseling weet vol te houden. Haar man sterft en haar kind verongelukt, wat het zeer moeilijk maakt om te blijven liegen. Uiteindelijk wordt zij een bekende persoonlijkheid, wanneer zij alle records breekt en de oudste mens ter wereld wordt. De kansen op onthulling nemen daarmee toe, omdat iedereen haar kent en zij vaak geïnterviewd wordt.

Lucas Zandberg is er met De geschiedenis van mijn onvoorstelbare ouderdom in geslaagd een ongemeen spannend boek te schrijven, gebaseerd op een uniek gegeven. Zijn stijl van schrijven is aantrekkelijk, het verhaal hapert nergens. Het is ook knap omdat hij kiest voor één perspectief, dat van Renée. Je verblijft in haar hoofd en leest over haar angsten en haar voortdurend twijfel om het geheim wel of niet prijs te geven. Je vergeet bijna dat het een roman is en je voor de afloop niet te raden kunt gaan bij de levensgeschiedenis van Jeanne Calment. Met dit spel van feit en fictie geeft de schrijver een extra lading aan het verhaal. Dit boek is kortom en aanrader. Ik ga zeker meer van Lucas Zandberg lezen.