Gerjon Gijsbers – Ik keek naar boven en had geen idee

Vorig weekend hoorde ik Gerjon Gijsbers en werd ik fan van hem. Tijdens het festival ‘Duizel in het park’ zat hij naast een vuurkorf en las voor uit deze bundel radiogollems. Zijn gollems zijn tragisch en komisch en levensecht. Hij schrijft over muziek, ziekte, alcohol en de medemens. Hij schrijft vooral over zichzelf.

Sinds 2012 draagt Gijsbers op vrijdagavond zijn radiogollems voor op Aladna FM. Hij verzorgt hiermee de weekafsluiting en helpt de luisteraars het weekend in. Hij heeft wel eens een vrijdag  overgeslagen. De inspiratie ontbrak hem dan of hij had bezigheden in de Oerkroeg die om zijn aandacht vroegen.

Elke gollem is verbonden met een nummer. Soms heel direct. De eerste gollem heeft als titel ‘Have you seen her dressed in blue?’ Het is 1990. Gerjon is zeven jaar en hij verveelt zich onder de kerstboom. Zijn moeder vraagt: ‘Waarom ga je niet naar een elpee luisteren?’ Hij raakt geobsedeerd door de hoes, die zijn moeder hem geeft. Vooral het woord ‘Satanic’ fascineert hem. Dit is het begin van zijn ontdekkingstocht door de muziek. Tegenwoordig mogen kinderen zich niet meer vervelen. Ze krijgen van mama meteen iPod met werk van K3 en kabouter Plop. “Hoewel we met kerst de geboorte van het kind vieren – en noem me desnoods de nieuwe koning Herodus – denk ik dat deze kinderen beter af waren geweest met abortus.”

In andere gollems is het verband met het gekozen nummer wat losser. Een gollem gaat over de herfst. “De zomer is nog niet voorbij, of ik verkeer al in een winterdepressie.” Hij baalt dat de mens geen winterslaap kent. Daarmee is hij de meest onnozele soort onder de zoogdieren. Gerjon denkt weemoedig terug aan de jaren tachtig, zijn favoriete decennium. “Het decennium van de dood.” Hij staart uit het raam naar de graven in zijn achtertuin en vertelt over de online ontdekking van de Scandinavische band ‘My Autumn Sons.’ Een gouden tip!

Alle zestig gollems zijn goed. Zelfs als Gijsbers in de eerste zin aangeeft geen inspiratie te hebben voor zijn 99^ste gollem, blijf ik aandachtig lezen. Er volgt een lange opsomming waarin Alpaca’s, huurcontracten, God, Vincent Gallo en nog wat zaken voorbij komen. Schrijven lukt hem echt niet. “Ik geloof dat het alfabet mij met opzet belet dat ik iets zinnigs schrijf.” Hij eindigt waar hij begon, het getal 99: Jay-Z. – 99 problems”.

Omgang met de medemens valt Gijsbers zwaar. Vooral in massa’s zijn mensen bedreigend en dom. In het zwembad bijvoorbeeld, of tijdens de carnaval (Drs.  P. – O, wat leuk) komen de laagste instincten boven. Gijsbers wil er ver van blijven. Op de televisie ziet hij een uitzending van de Passion. In foetushouding ligt hij op de bank, prevelend: “Vader, als het mogelijk is, laat dan deze beker aan mij voorbijgaan.”

Fietsend op straat wordt de langharige Gijsbers regelmatig voor Jezus (The Velvet Underground) aangezien. Kinderen roepen hem na. Of men denkt dat zijn verschijning iets met Marilyn Manson te maken heeft. Soms kan hij maar beter de paljas uithangen, zoals in de snackbar waar hij de menigte in een zo kort mogelijk tijdsbestek zoveel mogelijk nonsens op de spreekwoordelijk mouw spelt: “de tijd gaat nu in.” Even later, na de nodige onzin, lijkt het een meisje lachen om met hem op stap te gaan. “Mij niet, zei ik, maar wat wil je? Ik ben al dertig jaar met mijzelf op stap. De eerste vijf jaar was het nog lachen, gieren, brullen, maar daarna is de nieuwsgierigheid er wel af.”

In een van de laatste gollems uit deze prachtbundel ligt Gijsbers in het ziekenhuis. Zijn droom, een hele nacht met drie vrouwen op een kamer, is uitgekomen. Het gekreun is niet van de lucht. Een van de dames wil het liefst dood en maakt een hoop kabaal. Gerjon is niet te beroerd een kussen op haar hoofd te drukken. Onverklaarbare levensdrang wint het echter van de verzwakte gollemnist. Hij heeft suiker en moet herstellen voor het te laat is: Eels – Hospital Food.

Ik kan doorgaan met citeren, maar beter is het deze gollems zelf te lezen. Je moet dan wel het boek te pakken zien te krijgen. Dat valt niet mee. De muziekkeuze van Gijsbers is goed en breed: Shellac, Kraftwerk, Meat Puppets, Bowie, Soulsavers, John Cale, Culture Club, Kenji Minogue, enzovoorts. Hij weet elke gollem perfect aan te laten sluiten bij een nummer. Een schande dat Gerjon Gijsbers geen zendtijd heeft op de nationale radio. Gelukkig verschijnt dit najaar zijn romandebuut.