maandag 16 januari 2017

Henk Weltevreden – Het balkon

De novelle ‘Het Balkon’ draait om een jongen die opgroeit in Maassluis en al vroeg weet dat hij weg wil uit dit stadje. Hij wil zijn blik verruimen. Weltevreden kiest hiervoor het balkon als metafoor. Een balkon geeft inzicht door uitzicht. Dit is een mooi uitgangspunt.

Het boek bestaat uit vijf delen, waarin momenten uit het leven van de hoofdpersoon worden uitgelicht. Hij is in Noord-Korea, waar hij onder de indruk is van een meisje dat hem een verliefde blik toewerpt. Hij gaat naar Liberia met een missie, die weer verband houdt met de dood van zijn vader en met het gevoel van vrijheid. En in het Maassluis van zijn jeugd ziet hij een vriendin terug. Weltevreden mengt (historische) gebeurtenissen, ideeën en fantasieën in zijn vertelling. De verhalen in de vijf delen verwijzen voortdurend naar elkaar. In zijn jeugd ging de verteller om met het  Koreaanse adoptiekind Ilse Kim. In Maassluis staat het huis van de consul van Liberia, waar hij als kind ooit over de vloer kwam.

In elk deel komt de Balkon-metafoor voorbij, soms tot vervelens toe, zoals bij een verslag van de moord op Kennedy: het schot kwam vanaf een balkon. Hij noemt de  Roemeense dictator Ceaușescu, die de menigte toesprak, vanaf zijn balkon. Hij vertelt over zijn geliefde Myra, waar hij seks mee heeft: uiteraard op een balkon. Deze overvloed is helaas weinig subtiel.


Het draait Weltevreden om het inzicht dat je verkrijgt op een balkon. Een aantal keer benoemt hij drie manieren van praten: over mensen, over gebeurtenissen en over ideeën. Voor de verteller is de laatste categorie van de hoogste orde. Je verwacht een uitwerking hiervan in de novelle, maar deze blijft grotendeels uit. De vertelling scheert over een groot aantal gebeurtenissen en gedachten heen zonder dat er ergens diep op in wordt gegaan. Het blijft bij een belofte. Ik zie dit boek niet zozeer als een novelle, maar meer als een oefening, een  raamwerk voor een roman. Henk Weltevreden zou er goed aan doen deze roman te schrijven.

Geen opmerkingen: